Dzięki wsparciu z Funduszy Europejskich, Podkarpacie zaktualizuje dokumentację dla obszarów chronionego krajobrazu. Prace obejmą m.in. ocenę stanu ekosystemów, wyznaczenie nowych granic oraz identyfikację terenów o potencjale przyrodniczym i rekreacyjnym.
Przyroda i turystyka
Obszary chronionego krajobrazu to wyróżniające się krajobrazowo tereny o zróżnicowanych ekosystemach. Są one cenne ze względu na walory turystyczne, ale również dlatego, że pełnią ważną funkcję korytarzy ekologicznych. Znaczy to, że służą jako drogi przemieszczania się roślin i zwierząt pomiędzy siedliskami, co umożliwia im przetrwanie, pomimo niekorzystnych zmian w środowisku. Do takich terenów można zaliczać np. doliny rzek, kompleksy leśne, ciągi wzgórz, czy torfowiska.
Ochrona krajobrazu na Podkarpaciu
– Zarząd Województwa Podkarpackiego podejmuje różne działania na rzecz ochrony środowiska. Zalicza się do nich także aktualizacja dokumentacji dotyczącej obszarów chronionego krajobrazu. Dzięki nowemu opracowaniu będziemy mogli dokładnie określić stan zachowania walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych tych terenów. Nowa dokumentacja da nam również wytyczne, jak skutecznie je chronić – mówi Anna Huk, członek zarządu województwa, odpowiedzialna za Departament Ochrony Środowiska.
Spośród terenów objętych ochroną na Podkarpaciu największą powierzchnię, bo prawie 470 tys. hektarów, zajmują właśnie obszary chronionego krajobrazu. Są one zlokalizowane w aż 99 podkarpackich gminach. Nadzór nad nimi sprawują marszałkowie województw, którzy w 2009 roku przejęli te kompetencje od urzędów wojewódzkich.
– Musimy zaktualizować dokumenty dotyczące tych obszarów, dokonać ich oceny pod kątem wartości przyrodniczych czy kulturowych, zweryfikować granice, gdyż może się okazać, że niektóre utraciły swój unikalny charakter, a pojawiły się nowe. Ten projekt pozwoli nam również zoptymalizować obowiązujące na tych terenach zakazy w zakresie ochrony przyrody i potrzeb człowieka, a także ułatwi zarządzanie nimi – informuje Andrzej Kulig, dyrektor Departamentu Ochrony Środowiska UMWP.
Trudny orzech do zgryzienia
Kwota przeznaczona na opracowanie dokumentów planistycznych to około cztery mln złotych. Pieniądze pochodzą z programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Podkarpacia 2021-2027. Dofinansowanie na ten cel otrzymał Departament Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego, który przygotował projekt i będzie go realizował.
Działaniami zostanie objęte 13 obszarów chronionego krajobrazu na Podkarpaciu. Zadaniem wyłonionej w przetargu firmy będzie przygotowanie dokumentacji. W pierwszym etapie realizacji projektu, zwycięzca opracuje metodykę, czyli ustali ramy i sposoby przygotowania dokumentacji. Kolejnym krokiem będzie stworzenia opracowania, które zawierać będzie ocenę aktualnego stanu walorów obszarów chronionego krajobrazu na Podkarpaciu.
– Sporządzenie dokumentacji pozwoli na określenie jasnych, przejrzystych ram ich funkcjonowania. Lokalne samorządy otrzymają wytyczne ułatwiające planowanie przestrzenne, a przedsiębiorcy przejrzyste zasady dotyczące możliwości prowadzenia na tych terenach działalności gospodarczej. Liczymy również na to, że realizacja projektu zachęci mieszkańców regionu oraz organizacje pozarządowe do wspólnych działań na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego oraz promocji tych obszarów – mówi Magdalena Radecka-Gibała, kierownik oddziału ds. ochrony bioróżnorodności, przyrody i krajobrazu w UMWP.
Przetarg, który wyłoni wykonawcę nowego opracowania, zostanie ogłoszony w I kwartale 2025 roku. Dokumentacja ma być gotowa do końca 2027 roku. Na jej podstawie Sejmik Województwa Podkarpackiego będzie mógł przyjąć nowe uchwały określające zasady ich funkcjonowania i ochrony.
Korzyść dla przyrody
– Dokumentacja będzie takim narzędziem w rękach samorządu województwa, umożliwiającym spójne i efektywne działania mające na celu zachowanie zasobów przyrody. Są to działania z zakresu „Jakości życia” czyli jednej z inteligentnych specjalizacji województwa podkarpackiego – dodaje Anna Huk, Członek Zarządu Województwa Podkarpackiego.
Opracowanie wskaże również zagrożenia dla korytarzy ekologicznych, wyłoni najcenniejsze ekosystemy, wyróżniające się typy krajobrazów, a także obszary o najwyższym potencjale turystycznym i rekreacyjnym.
(oprac. MK)
Czytaj więcej:
Drzewa przy ul. Granicznej wycięte. Mieszkańcy alarmują! [ZDJĘCIA]