Być może nie każdy wie, że na Podkarpaciu znajduje się kraina równie magiczna jak Bieszczady. To Beskid Niski – region dziki, spokojny i pełen historii i tajemnic. Odkryj jego osobliwości przyrodnicze, górskie i spacerowe szlaki, łemkowskie cerkwie oraz malownicze winnice.
Beskid Niski – najdziksze góry w Polsce
Beskid Niski to jedno z najdzikszych pasm górskich w Polsce, a jego największym skarbem jest Magurski Park Narodowy.
W najbardziej zalesionym parku narodowym w Polsce bytują rzadkie gatunki zwierząt, jak ryś, żbik czy łoś, a także blisko 140 gatunków ptaków. Symbolem parku jest orlik krzykliwy, którego śpiew można usłyszeć podczas wędrówki po mniej uczęszczanych szlakach.
To tu znajdują się unikatowe przyrodnicze atrakcje i osobliwości jak Jaskinia Mroczna, Diabli Kamień, Wodospad Magurski czy wieże widokowe na szczytach Cergowej i Grzywackiej. Z ich szczytów rozciągają się panoramy beskidzkich dolin, widoki terenów dawnych łemkowskich wsi i przełomów rzek.
Warto zajrzeć do Ośrodka Edukacyjnego Magurskiego Parku Narodowego w Krempnej, gdzie w rytmie czterech pór roku multimedialna wystawa przybliża przyrodę parku. W Dukli natomiast działa siedziba Zespołu Karpackich Parków Krajobrazowych, oferująca ciekawą dawkę wiedzy o przyrodzie Beskidu Niskiego.
Szlakami Magurskiego Parku Narodowego i nie tylko
Beskid Niski to prawdziwy raj dla wędrowców. Znajdują się tu zarówno krótkie ścieżki spacerowe, jak i dłuższe szlaki prowadzące przez lasy, szczyty i doliny.
Ponad 80 km tras biegnie przez Magurski Park Narodowy, a wędrówkę warto rozpocząć w Krempnej, Bartnem czy Foluszu. Szczególnie polecana jest ścieżka przyrodnicza w Foluszu, prowadząca do Wodospadu Magurskiego i legendarnego Diablego Kamienia, wprost idealna na rodzinny spacer.
Na spragnionych dłuższych wypraw czeka Główny Szlak Beskidzki (szlak czerwony), który wiedzie przez najpiękniejsze zakątki regionu m.in. Pasmo Magury Wątkowskiej, górę Grzywacką i Cergową.
Nie mniej ciekawy jest szlak niebieski, nazywany Szlakiem Granicznym, prowadzący wzdłuż polsko-słowackiej granicy. Mija on nieistniejące wsie łemkowskie i miejsca pamięci z czasów II wojny światowej, a wędrówkę można rozpocząć w Olchowcu i kontynuować aż po górę Baranie.
Łemkowyna – magiczna kraina Łemków
Do II wojny światowej Beskid Niski zamieszkiwali licznie Łemkowie, górale karpaccy, którzy przybyli tu w XIV wieku. Zajmowali się pasterstwem, rolnictwem i rzemiosłem, a ich obecność na zawsze odcisnęła się w kulturze tej magicznej krainy.
Ślady Łemków najlepiej poznawać w Zyndranowej, gdzie działa Muzeum Kultury Łemkowskiej z tradycyjną chyżą, dawnymi zabudowaniami gospodarczymi i przedmiotami codziennego użytku. Wyjątkową atmosferę Łemkowyny można poczuć tu także podczas wydarzeń, koncertów i warsztatów.
Najbardziej rozpoznawalnym elementem dawnej kultury Łemków są drewniane cerkwie. Do dziś zdobią krajobraz Krempnej, Olchowca czy Świątkowej Wielkiej i Małej, a w Bałuciance zachowała się jedna z najstarszych, cerkiew pw. Zaśnięcia Bogarodzicy z XVIII wieku. Wędrówki przez opuszczone wsie, jak Wołtuszowa, odkrywają z kolei cerkwiska i cmentarze, świadectwa minionej historii i dawnego życia Łamków.
Beskid Niski rowerem
Beskid Niski to świetne miejsce na rowerowe wyprawy, zarówno po asfalcie, jak i leśnych ścieżkach i górskich szlakach. W Magurskim Parku Narodowym czekają spokojne trasy dla szosówek, prowadzące wśród zielonych lasów i górskich strumieni. To idealny wybór dla tych, którzy chcą połączyć jazdę z relaksem w otoczeniu natury.
Dla miłośników MTB Beskid Niski to prawdziwy raj. Znajdują się tu dziesiątki naturalnych single tracków, które za każdym razem pozwalają odkrywać nowe trasy. Ciekawą propozycją jest zdobywanie na rowerze Korony Ziemi Sanockiej, szczytów które są stosunkowo niskie, a zjazdy niezwykle emocjonujące. Szczególnie polecane są okolice Tokarni, Żurwinki, Chryszczatej czy Kanasiówki.
W krainie winnic Beskidu Niskiego
Beskid Niski to również kraina wina, szczególnie wyróżniają się tu okolice Jasła i Krosna. To właśnie w Winnicy Golesz w Beskidzie Niskim odrodziło się polskie winiarstwo, a na tutejszych stokach powstała jedyna rodzima odmiana winorośli czyli Jutrzenka.
Warto odwiedzić także Winnicę Zamkową w Odrzykoniu, położoną u stóp ruin zamku znanego z „Zemsty” Fredry, czy Winnicę Dwór Kombornia, gdzie oprócz degustacji można zrelaksować się w ChocoWine SPA. W lokalnych winnicach turyści mogą degustować unikatowe trunki, poznawać proces ich powstawania i zasmakować w regionalnej kuchni.
Najważniejszym wydarzeniem enoturystycznym są organizowane w ostatni weekend sierpnia Dni Wina w Jaśle. To prawdziwe święto winiarzy i smakoszy, któremu towarzyszą koncerty, warsztaty i spotkania. Z kolei w Krośnie odbywa się łączący kulturę pogranicza z tradycją winiarską regionu festiwal „Karpackie Klimaty”.
Beskid Niski to propozycja dla tych, którzy marzą o bliskości z naturą, spokojnych wędrówkach i odkrywaniu historii zaklętej w cerkwiach, kapliczkach i dawnych wsiach. To kraina, która potrafi oczarować każdego, kto da jej szansę.
„Zrealizowano ze środków finansowych Województwa Podkarpackiego”
Czytasz Rzeszów News? Twoje wsparcie pozwoli nam działać sprawniej.
