
W Zarzeczu w powiecie jarosławskim, na ścianie jednego z budynków, odsłonięto mural poświęcony Włodzimierzowi Dzieduszyckiemu – wybitnemu działaczowi społecznemu, przyrodnikowi i mecenasowi kultury XIX wieku.
To symboliczne wydarzenie odbyło się w Roku Włodzimierza Dzieduszyckiego, ogłoszonym przez Sejmik Województwa Podkarpackiego z okazji 200. rocznicy urodzin tej zasłużonej postaci.
Pamięć o twórcach historii
– Nie zapominamy o swoich korzeniach, o ludziach wielkich, którzy pracowali na tej ziemi i dla niej – powiedział podczas uroczystości marszałek Władysław Ortyl. – Ten mural jest kolejnym elementem uczczenia tej wybitnej postaci i jej dokonań oraz rodzajem inspiracji dla kolejnych pokoleń.
Mural powstał w ramach projektu „Przestrzeń Dziedzictwa” realizowanego przez Województwo Podkarpackie. Za jego projekt i wykonanie odpowiada artystyczny duet Czary-Mury, czyli Marek Grela i Marta Piróg-Helińska. Praca została sfinansowana z budżetu województwa i powstała we współpracy z wieloma instytucjami, w tym Związkiem Rodowym Dzieduszyckich herbu Sas, Muzeum Dzieduszyckich w Zarzeczu, Muzeum Kamienica Orsettich w Jarosławiu, lokalnymi władzami oraz Centrum Kultury w Zarzeczu.
Mural pełen symboliki
Mural to nie tylko artystyczna forma upamiętnienia, ale również opowieść o wartościach bliskich Włodzimierzowi Dzieduszyckiemu. W kompozycji odnaleźć można wiele symboli nawiązujących do jego działalności – słowik na palcu hrabiego symbolizuje zamiłowanie do sztuki i mecenatu, dzika gęś przypomina o jego pasji ornitologicznej i myśliwskiej, a zakładka do książki i huculski kilim – o etnograficznych zainteresowaniach.
Nie zabrakło również obrazu Sejmu Krajowego we Lwowie, gdzie Dzieduszycki pełnił funkcję poselską i marszałkowską, a także muzealnego tła przywołującego jego rolę kolekcjonera i założyciela Muzeum Przyrodniczego im. Dzieduszyckich we Lwowie.
Polityk, przyrodnik i mecenas
Włodzimierz Dzieduszycki, urodzony w 1825 roku na Podolu, zapisał się w historii jako pionier ochrony przyrody i kultury na ziemiach polskich. Był fundatorem pierwszego polskiego muzeum przyrodniczego oraz pierwszego na polskich ziemiach rezerwatu przyrody „Pamiątka Pieniacka”. Wspierał rozwój edukacji, rzemiosła i sztuki ludowej, organizując wystawy i wspomagając artystów takich jak Artur Grottger czy Juliusz Kossak.
Podczas powstania styczniowego angażował się w działania konspiracyjne, a przez lata był też członkiem Izby Panów Rady Państwa w Wiedniu.
Zmarł w 1899 roku w Poturzycy i został pochowany w rodzinnej krypcie pod kościołem św. Michała Archanioła w Zarzeczu. Dziś jego postać nie tylko wraca w formie artystycznej na murach rodzinnej miejscowości, ale także inspiruje współczesnych do troski o dziedzictwo narodowe i wspólne dobro.
Czytaj więcej:
Cztery podkarpackie kąpieliska już czynne. W najbliższych dniach otworzą się kolejne
Czytasz Rzeszów News? Twoje wsparcie pozwoli nam działać sprawniej.






![Pożar hali w zakładzie produkcyjnym na Podkarpaciu [ZDJĘCIA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/12/pozar-czudec1-218x150.jpg)

![„Oszukać przeznaczenie” – wersja podkarpacka. Potężne drzewo runęło na auto [WIDEO Z WNĘTRZA POJAZDU] drzewo spadło na samochód podkarpacie](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/11/03-oszukac-przeznaczenie-podkarpacie-widacz-e1764462195598-218x150.jpg)

![Prezydent Nawrocki: dzięki takim miejscom, jak hub logistyczny na Podkarpaciu, możliwa jest obrona Ukrainy [FILM & ZDJĘCIA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/12/001_Prezydent_Karol_Nawrocki_wizyta_port_Rzeszow_Jasionka_i_POLLOGHUB_20251202_MWB20055-218x150.webp)



![Wisłokostrada w Rzeszowie na finiszu. W styczniu trasa ma być gotowa [WIDEO]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/12/wislokostrada2-218x150.jpg)
![Nowy dziecięcy OIOM w Rzeszowie otwarty. To jedyne takie miejsce na Podkarpaciu [ZDJĘCIA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/12/otwarcie-oiom-rzeszow-218x150.jpg)
![Budowa nowej drogi ekspresowej na Podkarpaciu coraz bliżej. Trasa ułatwi dojazd do S19 [MAPA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/10/droga-ekspresowa-pogladowe-218x150.jpg)

![Dostawczak w Jeziorze Solińskim. Internauci snują teorie – nikt nie trafił [ZDJĘCIA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/11/polanczyk-dostawczy-w-wodzie-06-218x150.png)





![Stare rury na Podwisłoczu muszą zniknąć. Rzeszów modernizuje sieć ciepłowniczą [ZDJĘCIA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/10/Projekt-bez-nazwy-3-2-218x150.jpg)










![Kończy się sezon turystyczny w Zamku w Łańcucie. Czeka tam wyjątkowa atrakcja [ZDJĘCIE]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/11/muzeum-zamek-lancut-storczyk-218x150.jpg)








![Wisłokostrada w Rzeszowie na finiszu. W styczniu trasa ma być gotowa [WIDEO]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/12/wislokostrada2-324x235.jpg)