Gdy w 2023 roku Grupa Żywiec ogłosiła zamknięcie Browaru Leżajsk i zapowiedziała koniec produkcji kultowego w tym regionie piwa, wielu mieszkańców regionu potraktowało to jak pogrzeb lokalnej tradycji. Teraz w zakładzie w Leżajsku wznowiono produkcję, ale z linii produkcyjnych wyjeżdża coś innego.
Browar, który działał od 1978 roku, a jeszcze w 2023 roku zatrudniał ponad 100 osób. Dzięki częstym kontraktom z lokalnymi firmami – kolejne setki były zależne od jego funkcjonowania. Teraz miejsce to rozpoczyna nowy rozdział.
Próby ratowania browaru
W miesiącach poprzedzających zamknięcie część produkcji i zatrudnienia była stopniowo wygaszana, aż w sierpniu 2023 roku zakład przestał regularnie działać. Decyzja wywołała sprzeciw samorządowców i mieszkańców.
Gmina Leżajsk zabiegała o przejęcie zakładu, pojawiły się nawet propozycje zakupu browaru przez Janusza Palikota, wójtów i lokalne wspólnoty, aby utrzymać produkcję piwa jako element lokalnej tożsamości.
Ostatecznie żadne z tych planów nie zostały zrealizowane, a Grupa Żywiec przystąpiła do negocjacji sprzedaży aktywów browaru zagranicznej firmie. W 2024 roku Mycofeast, brytyjska spółka biotechnologiczna, podpisała warunkową umowę przejęcia aktywów browaru.
Kluczowy moment nadszedł w sierpniu 2024 roku, gdy Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) wydał zgodę na transakcję i zatwierdził koncentrację między Mycofeast a Grupą Żywiec / Heineken.
Nowa produkcja w Leżajsku
Jak podkreślają przedstawiciele firmy, ideą Mycofeast jest połączenie najnowszych patentów biotechnologicznych rozwijanych w Stanach Zjednoczonych z wiedzą w dziedzinie biologii i biotechnologii najlepszych uniwersytetów z Wielkiej Brytanii i Polski oraz najwyższej klasy umiejętnościami produkcyjnymi Browaru Leżajsk.
Co więcej, brytyjskie przedsiębiorstwo uruchomiło już produkcję, a pierwsze partie produktów – składników do żywności i napojów – zaczynają wyjeżdżać z zakładu w Leżajsku. Dodajmy, że w wyniku tej decyzji „piwo Leżajsk” nie będzie już warzone w zakładzie w Leżajsku, a produkcję tej marki przeniesiono do innych browarów.
Mycofeast tymczasem, zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, postawiło na fermentację biomasy do produkcji protein i lipidów jako nową gałąź działalności w leżajskim zakładzie. – W Leżajsku planujemy uruchomić produkcję zarówno sprawdzonych już w USA, jak i w pełni innowacyjnych komponentów spożywczych i paszowych. Wymagać to będzie jednak inwestycji w skomplikowane linie produkcyjne. Dlatego wcześniej, w krótszej perspektywie czasowej, uruchomimy produkcję funkcjonalnych bezalkoholowych napojów fermentowanych w oparciu o dotychczasowe procesy, istniejące linie do produkcji piwa oraz doświadczenie i unikalne umiejętności załogi – mówi Artur Magolewski, prezes polskiego oddziału Mycofeast.
– Mamy nadzieję, że pozwoli to na łagodne i stopniowe przejście do produkcji biotechnologicznej. Bardzo cenimy sobie prestiż i długą tradycję Browaru Leżajsk, dlatego jesteśmy pewni, że wspólnie z naszymi pracownikami i lokalną społecznością napiszemy nowy, owocny rozdział w jego historii – dodaje przedstawiciel firmy.
Strata pracy, nadzieja i nowe zatrudnienie?
Likwidacja produkcji piwa nie odbyła się bez kosztów społecznych. W momencie zamykania zakładu zadysponowano wypowiedzenia dla około 83 pracowników zatrudnionych bezpośrednio w Browarze Leżajsk, a także rozwiązano umowy z blisko 300 osobami pracującymi w firmach zewnętrznych współpracujących z zakładem. W sumie kwoty odpraw dla pracowników wyniosły około 21,5 mln zł.
Po finalizacji transakcji i przejęciu zakładu przez Mycofeast pojawiły się sygnały, że nowy właściciel już szuka pracowników w regionie. Do rozmów mieli być zaproszeni byli pracownicy magazynu browaru, osoby związane z warzeniem piwa, a także pracownicy pomocniczy. Mieli oni znaleźć zatrudnienie w Leżajsku w nowych rolach. W pierwszej fazie zatrudnienie miało objąć około 100 osób, co miałoby znaczący wpływ na lokalny rynek pracy. W trakcie transformacji w sieci można było znaleźć także internetowe ogłoszenia dotyczące pracy w leżajskim zakładzie Mycofeast.
Strategia i potencjał regionu
Według zapowiedzi celem brytyjskiego przedsiębiorstwa jest połączenie globalnych technologii z lokalnym zakładem w Leżajsku, budując tu centrum biotechnologiczne, w którym będzie się prowadzić badania i produkcję. Zakład ma stać się jednym z kluczowych ogniw firmy w Europie.
Wśród mieszkańców regionu nie brakuje opinii, że przy wzięciu pod uwagę specyfiki działania nowego właściciela zakładu, można by tam choć częściowo wrócić do produkcji piwa. Samorządowcy zasugerowali też, że przy wsparciu odpowiednich instytucji, udałoby się połączyć tradycję z nowoczesnością i prowadząc fermentację biotechnologiczną, realizować warzenie piwa lokalnego.
Dziś dawny Browar Leżajsk to już nie zakład piwowarski, ale jak się okazuje, punkt zwrotny dla rozwoju biotechnologii przemysłowej w województwie podkarpackim. Wydaje się, że zakład dzięki transformacji może faktycznie zostać uratowany i jednocześnie dać zatrudnienie okolicznym mieszkańcom.
Czytaj więcej:
Czytasz Rzeszów News? Twoje wsparcie pozwoli nam działać sprawniej.
