Nie od dziś wiadomo, że Podkarpacie może się poszczycić bardzo ciekawymi zabytkami, które przyciągają do naszego regionu wielu turystów. Trzy takie obiekty zostały wyróżnione w prestiżowym konkursie „Zabytek Zadbany”.
50. edycja ogólnopolskiego konkursu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalnego Konserwatora Zabytków organizowanego przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, przyniosła wyróżnienia dla Podkarpacia.
Na czym polega ten konkurs?
Głównym celem tej inicjatywy jest promocja i upowszechnianie najlepszych prac konserwatorskich, budowlanych, rewitalizacyjnych i adaptacyjnych, zrealizowanych zgodnie z najważniejszymi standardami badawczymi oraz wykonawczymi. Mowa więc o odpowiednią dbałość o zabytki, które swoją prezencją pozwalają nam zajrzeć w przeszłość.
Konkurs rozstrzygany jest corocznie od 50 lat. O miano laureatów oraz wyróżnionych ubiegać się mogą właściciele i zarządcy zabytkowych nieruchomości, którzy wzorowo i konsekwentnie prowadzą działania związane z renowacją zabytków.
Konkurs był przeprowadzony w siedmiu kategoriach, a zgłoszonych było łącznie 67 obiektów. Jury, któremu przewodniczyła prof. dr hab. inż. arch. Małgorzata Rozbicka, oceniało zabytki w kategorii specjalnej (właściwe użytkowanie i stała opieka nad zabytkiem), utrwalenie wartości zabytkowej obiektu, rewaloryzację przestrzeni kulturowej i krajobrazu, adaptację obiektów zabytkowych, architekturę i budownictwo drewniane, zabytki techniki oraz zabytki dostępne.
Zwycięstwo kościoła w Kosinie
W konkursie wyróżnione zostały trzy zabytki zlokalizowane w województwie podkarpackim. W kategorii Architektura i budownictwo drewniane główną nagrodę otrzymał kościół filialny p.w. św. Sebastiana w Kosinie w Parafii Rzymskokatolickiej Świętego Stanisława Biskupa.
Drewniany kościół Świętych Męczenników Fabiana i Sebastiana w Kosinie został wzniesiony w konstrukcji zrębowej w trzeciej dekadzie XVIII wieku, jako jednonawowy, z dachem dwuspadowym, którego połać przedłużona była nad zakrystię. Kościół zbudowano na upamiętnienie tragicznej śmierci proboszcza i parafian. Po spaleniu się kościoła parafialnego, czasowo kościół ten pełnił funkcję parafialnego. Jeszcze przed 1763 rokiem dobudowano kruchtę od zachodniej strony świątyni.
W latach 1954, 1958 i 1980 zabytkowy kościół św. Sebastiana był gruntownie odnawiany z całkowitą wymianą gontów. W miejscu starej kruchty wzniesiona została nowa. We wnętrzu zachował się pierwotny wystrój, m.in. polichromia iluzjonistyczna z XVIII wieku.
Wyróżnienie dla kaplicy myśliwskiej w Rzeszowie
W kategorii utrwalenie wartości zabytkowej obiektu, wyróżnienie otrzymała kaplica myśliwska p.w. św. Huberta w Rzeszowie-Miłocinie. Jest to barokowa kaplica, która znajduje się terenie przykościelnym nowo powstałej parafii pod tym samym wezwanie, w pobliżu osiedla Baranówka IV i Miłocin. Jest to jedna z najstarszych kaplic pod wezwaniem św. Huberta w Polsce.
Ufundował ją książę Jerzy Ignacy Lubomirski jako wotum dziękczynne za ocalenie z wypadku podczas polowania. Miłocin – ulubione miejsce polowań księcia – był wówczas przysiółkiem, a dziś jest dzielnicą Rzeszowa. Prace przy budowie kaplicy trwały w latach 1741-1745. Nadzór nad ich przebiegiem powierzono Karolowi Widemannowi, który przygotowując projekt najprawdopodobniej inspirował się dziełami Tylmana z Gameren, w szczególności nawiązując w formie do kościoła Sakramentek w Warszawie.
Jest to dwupiętrowa budowla centralna, na planie równoramiennego krzyża greckiego z wysoką ośmioboczną kopułą, zwieńczoną ośmiobocznym dachem. Całość zakończona jest latarenką, wpasowaną w kształt bryły, z czterema wysmukłymi oknami. Każde z ramion krzyża, zaznaczone w elewacji zewnętrznej, jako niezbyt długi ryzalit, zakończony niskim, trójkątnym naczółkiem. Wnętrze świątyni jest zdobione bogato freskami, w tym przedstawiającymi św. Huberta. Do wyposażenia wnętrza świątyni należy niewielki ołtarzyk z wizerunkiem Madonny z dzieciątkiem.
Nagroda dla stacji kolejowej w Kańczudze
Drugą nagrodę w kategorii zabytków techniki (w tym budownictwa przemysłowego i inżynieryjnego) otrzymała stacja Kańczuga wraz z otoczeniem. Na obiekt składa się budynek stacyjny, wieża ciśnień, magazyn spedycji kolejowej wraz z infrastrukturą towarzyszącą.
Obiekt jest jedną z siedmiu stacji na linii kolei wąskotorowej Przeworsk – Dynów, wybudowanej przez Galicyjskie Towarzystwo Przemysłu Cukrowniczego w Przeworsku. Budynki poszczególnych stacji wznoszono na podstawie jednego projektu architektonicznego. Całość oddano do użytku w 1904 roku. W sezonie letnim obsługuje ruch turystyczny.
Warto dodać, że w poprzednich edycjach konkursu najwyższe laury odbierał drewniany kościół filialny w Soninie, czy Muzeum Zamek w Łańcucie.
Utrudnienia w Rzeszowie z powodu przemarszu kibiców. Policja zabezpieczy trasę na Stadion Miejski
Czytasz Rzeszów News? Twoje wsparcie pozwoli nam działać sprawniej.
