Fundacja Rzeszowska w 47-minutowym filmie zamknęła historię Leopoldyny Januszowej – polskiej pionierki fotografii i żony zasłużonego dla rzeszowskiej kultury Edwarda Janusza. Film można już zobaczyć w internecie.
Zgodnie z zapowiedziami, dokładnie 100 lat po tym, jak Rzeszów odzyskał niepodległość, a było to 31 października 1918 roku, Fundacja Rzeszowska na swoim profilu na YouTube opublikowała drugą część historii Edwarda Janusza. Nowy film nosi tytuł „Rzeszowskie Janusze. Rodzina”.
– Produkcja filmowa pt. „Rzeszowskie janusze” jest wielowątkowym spojrzeniem na unikalne dziedzictwo miejskiej fotografii opartym na losach rodziny Januszów. Część druga pt. „Rodzina” skupia się na postaci Leopoldyny Januszowej – polskiej pionierki fotografii i żony zasłużonego dla rzeszowskiej kultury Edwarda Janusza – wyjaśnia Ilona Dusza-Kowalska, producent filmu i prezes Fundacji Rzeszowskiej.
Leopoldyna wraz z dziećmi, w następstwie nestora rodu, pozostawili po sobie olbrzymi dorobek fotograficzny, stanowiący blisko 30 tys. artefaktów w postaci szklanych klisz, błon fotograficznych i odbitek zdjęć. – Spuścizna ta jest jednym z największych i najlepiej zachowanych zbiorów zdjęć w Polsce. Zdjęcia z tego zbioru są potocznie określane „januszami” – przypomina Dusza-Kowalska.
„Rzeszowskie janusze. Rodzina” to opowieść dokumentalna o Rzeszowie w czasie I wojny światowej i po odzyskaniu niepodległości opisana za pomocą starych fotografii, animacji, wątków fabularnych opartych na losach rodziny Januszów, wywiadów i muzyki. – Film akcentuje rolę kobiecą w historii fotografii i kulturze miejskiej, prezentuje niepublikowane dotąd „janusze” – wyjaśnia producentka filmu.
– Produkcja jest ważna w kontekście obchodów 100 rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę, przybliża widzom historię dotykającą ich przodków zamieszkujących ziemie byłego zaboru austriackiego oraz odnosi ją do dziejów ogólnopolskich, a nawet światowych. Wskazuje też miejsca, wydarzenia i postacie związane z odzyskaniem niepodległości regionu rzeszowskiego, który znalazł się na linii wschodniego frontu I wojny światowej – dodaje.
W filmie wykorzystano fotografie pochodzą m.in. z prywatnych zbiorów potomków rodziny Januszów, zbiorów kolekcjonera Jacka Rudnickiego i społecznej zbiórki „januszy” prowadzonej przez Fundację Rzeszowską we współpracy z Wojewódzką i Miejską Biblioteką Publiczną w Rzeszowie.
Zastosowanie techniki animacji 2.5D nadało zdigitalizowanym zdjęciom, głębię pozwalającą niejako zanurzyć się w scenie, tak jakby czas się zatrzymał. Niektóre z fotografii pejzażu miejskiego przenikają się w filmie ze współczesnymi kadrami ukazując widzom Rzeszów równocześnie w przeszłości i teraźniejszości.
Scenariusz obejmuje sceny fabularne z udziałem aktorów Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie: Anny Demczuk, Małgorzaty Pruchnik-Chołka, Dagny Cipory i Michała Chołka. Historyczną scenografię uzupełniają oryginalne rekwizyty rodzinne.
W filmie „zagrało” także unikalne w skali kraju atelier w „Jadernówce” – Oddział Fotograficzny Muzeum Regionalnego Samorządowego Centrum Kultury w Mielcu oraz rzeszowskie ulice, ciemnia Fundacji Aparat Caffe w Rzeszowie, ogród imitujący dawne otoczenie siedziby Estrady Rzeszowskiej, która znajduje się w dawnej willi wybudowanej przez Leopoldynę dla Fryderyka Janusza.
– Niezwykle istotnym elementem filmu jest zapis rozmowy o rodzinie z Elżbietą Kaliszewską – prawnuczką Edwarda i Leopoldyny Januszów. Rafał Kocoł – kierownik Działu Historycznego Muzeum Okręgowego w Rzeszowie – dopełnia całości filmu komentarzem historycznym – mówi Ilona Dusza-Kowalska.
„Rzeszowskie Janusze. Rodzina” zostały wyreżyserowane przez Jakuba Kowalskiego. Pierwszą część „Rzeszowskich januszy” z 2016 r. można obejrzeć na stronie Fundacji Rzeszowskiej www.rzeszowska.org.pl.
(oprac. jg)
redakcja@rzeszow-news.pl
Czytasz Rzeszów News? Twoje wsparcie pozwoli nam działać sprawniej.






![Pożar hali w zakładzie produkcyjnym na Podkarpaciu [ZDJĘCIA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/12/pozar-czudec1-218x150.jpg)

![„Oszukać przeznaczenie” – wersja podkarpacka. Potężne drzewo runęło na auto [WIDEO Z WNĘTRZA POJAZDU] drzewo spadło na samochód podkarpacie](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/11/03-oszukac-przeznaczenie-podkarpacie-widacz-e1764462195598-218x150.jpg)

![Prezydent Nawrocki: dzięki takim miejscom, jak hub logistyczny na Podkarpaciu, możliwa jest obrona Ukrainy [FILM & ZDJĘCIA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/12/001_Prezydent_Karol_Nawrocki_wizyta_port_Rzeszow_Jasionka_i_POLLOGHUB_20251202_MWB20055-218x150.webp)



![Wisłokostrada w Rzeszowie na finiszu. W styczniu trasa ma być gotowa [WIDEO]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/12/wislokostrada2-218x150.jpg)
![Nowy dziecięcy OIOM w Rzeszowie otwarty. To jedyne takie miejsce na Podkarpaciu [ZDJĘCIA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/12/otwarcie-oiom-rzeszow-218x150.jpg)
![Budowa nowej drogi ekspresowej na Podkarpaciu coraz bliżej. Trasa ułatwi dojazd do S19 [MAPA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/10/droga-ekspresowa-pogladowe-218x150.jpg)

![Dostawczak w Jeziorze Solińskim. Internauci snują teorie – nikt nie trafił [ZDJĘCIA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/11/polanczyk-dostawczy-w-wodzie-06-218x150.png)





![Stare rury na Podwisłoczu muszą zniknąć. Rzeszów modernizuje sieć ciepłowniczą [ZDJĘCIA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/10/Projekt-bez-nazwy-3-2-218x150.jpg)










![Kończy się sezon turystyczny w Zamku w Łańcucie. Czeka tam wyjątkowa atrakcja [ZDJĘCIE]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/11/muzeum-zamek-lancut-storczyk-218x150.jpg)









![Wisłokostrada w Rzeszowie na finiszu. W styczniu trasa ma być gotowa [WIDEO]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/12/wislokostrada2-324x235.jpg)