Ulmowie patronem lotniska w Jasionce. Duda: dowód mentalności Podkarpacia [FOTO]

– Na Podkarpaciu nie ma ważniejszej rodziny – mówił w niedzielę prezydent Andrzej Duda podczas nadania portowi w Jasionce imienia Rodziny Ulmów.

 

Zdjęcia: Sebastian Stankiewicz / Rzeszów News

Duda był głównym gościem niedzielnej uroczystości w terminalu lotniska w Jasionce, gdzie odsłonięto tablicę nadającą portowi imię Rodziny Ulmów, rodzinie z podłańcuckiej Markowej, która 80 lat temu straciła życie za pomoc w ukrywaniu żydowskich sąsiadów. 

W niedzielę, 24 marca, przypada 80. rocznica męczeńskiej śmierci Ulmów. 24 marca jest też Narodowym Dniem Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. 

Uroczystość rozpoczęła się od prezentacji krótkiego filmu o Ulmach i lotnisku w Jasionce – symbolu niesienia pomocy po wybuchu wojny na Ukrainie. W filmie wystąpił siostrzeniec Wiktorii Ulmy, Roman Kluz, który był świadkiem zbrodni na Ulmach 24 marca 1944 roku. 

Lotnisko już „niemiejscem” 

Na uroczystość do Jasionki przyjechał też ks. kard. Marcello Semeraro, prefekt Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych, który potem w Markowej przewodniczył mszy świętej w intencji Ulmów. Ulmów 10 września 2023 roku włączono do grona błogosławionych Kościoła.

Kard. Semeraro poświęcił tablicę, odnowioną kaplicę na lotnisku oraz obraz bł. Rodziny Ulmów. W kaplicy umieszczono również relikwie Samarytan z Markowej. Kardynał powiedział, że od teraz lotnisko nie jest już „niemiejscem”.

– Będzie przywoływać te najwyższe wartości, takie jak gościnność, przyjaźń, jak powszechne braterstwo, ale też i pomoc udzieloną tym, którzy znajdują się w tragicznym położeniu – powiedział kardynał Semeraro.

– Chcieliśmy, aby tak ważne miejsce miało godnych patronów, którzy oddawaliby ducha naszego regionu, wartości, którymi kierujemy się na co dzień – mówił Władysław Ortyl, marszałek podkarpacki. 

Tablicę, która jest dowodem na patronat Ulmów dla lotniska w Jasionce, odsłonili prezydent Andrzej Duda, marszałek Władysław Ortyl i prezes portu Adam Hamryszczak. Obraz na deskach, przedstawiający rodzinę Ulmów, namalował Arkadiusz Andrejkow.

 

Wcześniej Andrzej Duda mówił, że to „bardzo ważny i piękny moment”, dziękował wiele razy władzom Podkarpacia i lotniska za to, że zdecydowały się, by port nosił imię Rodziny Ulmów. – To niezwykła decyzja – ocenił Duda. 

Podkarpaccy męczennicy 

W jego opinii nie ma na Podkarpaciu ważniejszych postaci „z tego historycznego punktu widzenia, i takiego rytu Podkarpacia, mentalności także żyjących tutaj ludzi, niż błogosławiona rodzina Ulmów”.

– Wyjątkowa, ale z drugiej strony – jakże zwykła – podkreślał Duda. Ulmów nazwał „podkarpackimi męczennikami najnowszej historii, historii XX wieku”, przypomniał, że w ubiegłym roku zostali beatyfikowani. 

– Historia XX wieku, to w gruncie rzeczy historia najnowsza, całkiem świeża, jakże bardzo namacalna – mówił w Jasionce Andrzej Duda. Stwierdził, że wciąż żyją ludzie, którzy pamiętają „czas niemieckiego, hitlerowskiego terroru”.

– Tej wielkiej próby także dla polskiego społeczeństwa, próby, którą wielu spośród naszych rodaków potrafiło zdać z niezwykłą godnością, dając dowód człowieczeństwa i wielkości Polaka, naszej kultury, naszej tradycji, ale także naszej wiary – kontynuował prezydent.

Duda mówił, że wiara chrześcijańska i katolicka jest „głęboko wryta w naszą tradycję, naszą mentalność”. – Jesteśmy państwem chrześcijańskim, katolickim od samego zarania Od tego momentu w istocie liczymy naszą państwowość – od ponad 1050 lat – podkreślał.

Andrzej Duda stwierdził, że Polska wtedy zawsze była „suwerenna, niepodległa”, a Podkarpacie jest tą ziemią, gdzie mówi się, że ludzie żyją na „ojcowiźnie”, gdzie „ludzie żyją na głęboko wrośniętych korzeniach”. – Z tej ziemi wyrosła także rodzina Ulmów.

Kara śmierci za pomoc

Według Dudy, postawa Polaków, którzy ratowali Żydów w czasie II wojny światowej, była „niezwykła w skali Europy i świata”. Prezydent mówił o daleko idącej gotowości „poświęcenia się dla bliźniego, dla drugiego człowieka, aż do oddania życia”.

Dowodem na to byli właśnie Ulmowie, bo – jak mówił Duda – za pomoc Żydom na polskich ziemiach groziła śmierć. – Nie jakaś tam kara więzienia, tak jak to było w krajach na zachodzie Europy, też okupowanych przez Niemców – zwracał uwagę prezydent. 

– Tutaj za pomoc Żydom groziła kara śmierci – bezwzględna, którą właśnie na rodzinie Ulmów wykonano – wspominał Andrzej Duda, co nazwał „niewyobrażalną i straszliwą zbrodnią”.

„Ulma Airport” 

Ponownie podziękował za to, że lotnisku w Jasionce nadano imię Rodziny Ulmów. – Port lotniczy, to okno na świat, to miejsce, gdzie przybywają ludzie, w ostatnim czasie rzeczywiście z całego świata – Duda nawiązywał do rosyjskiej agresji na Ukrainę. 

– Lotnisko w Jasionce stało się centrum wsparcia dla Ukrainy – militarnego, humanitarnego, politycznego. Tutaj przylatują politycy z całego świata, którzy potem dalej podążają w kierunku Kijowa – mówił Andrzej Duda.

W Jasionce lądowały samoloty z najważniejszymi przywódcami: prezydentem USA Joe Bidenem, amerykańskim sekretarzem stanu Antonym Blinkenem, czy brytyjskim następcą tronu księciem Williamem.

– To miejsce, które jest dzisiaj rzeczywiście znanym na świecie. Od teraz będzie się nazywało „Ulma Airport”. Może w skrócie będą mówili „U Airport” – przewiduje prezydent, który ma nadzieję, że „ta niezwykle ważna historia o Polakach będzie szła w świat”.

– Dzięki temu lotnisku, dzięki tej inicjatywie, dzięki tym patronom – dodawał Duda. – Będzie także świadectwem o naszej historii, o tym co dla nas jest ważne, i co ma w przestrzeni naszych dziejów znaczenie, na czym tak naprawdę budujemy także naszą przyszłość. 

– Poprzez tworzenie pamięci idącej w kolejne pokolenia, o tym co było warto i w jaki sposób trzeba zdawać próbę w najtrudniejszych czasach – zaznaczał Andrzej Duda. 

Stwierdził, że ustanowienie przez polski parlament 24 marca Dniem Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką, nie było przypadkowe. – To szczególne dla nas święto, kiedy pamiętamy tych, którzy wspierali, tych, którzy zapłacili za to cenę najwyższą. 

Świadectwo Podkarpacia 

Andrzej Duda podkreślał, że mimo zbrodni dokonanej przez hitlerowców na rodzinie Ulmów i ich żydowskich sąsiadach oraz 21 innych ukrywanych Żydach mieszkających we wsi, pamięć o tym przetrwała do dzisiaj. 

– Ludzie się nie ugięli, nie wydali ich ze strachu o własne życie, przechowywali ich do końca, wspierając i ratując. To jest właśnie świadectwo Podkarpacia, świadectwo jakości i mentalności tych ludzi – mówił Duda. – Niech idzie w świat – powtórzył.

Na koniec dodał: – Cześć i chwała bohaterom, wieczna pamięć bohaterskiej rodziny Ulmów i wszystkich tych, którzy pomagali, którzy dawali świadectwo i dowód niezwykłego człowieczeństwa i niezwykłej miłości bliźniego, miłości drugiego człowieka.  

Z kolei Władysław Ortyl powiedział, że samorząd województwa jeszcze przed beatyfikacją zdecydował, aby to Ulmowie byli patronem lotniska. – Rodzina Ulmów to nasi przodkowie, ale ta duma to także wielkie zobowiązanie, by to dziedzictwo nie zostało zapomniane – dodał.

Odznaczeni za pielęgnowanie pamięci 

Po uroczystości w Jasionce, Andrzej Duda pojechał do Markowej, gdzie odznaczył 21 osób za pielęgnowanie pamięci o poświęceniu rodziny Ulmów. Wcześniej złożył wieniec w Sadzie Pamięci przed pomnikiem upamiętniającym męczeńską śmierć Rodziny Ulmów.

 

W Markowej Duda podziękował polskiemu parlamentowi za to, że od 2018 roku, 24 marca, w rocznicę zamordowania Józefa i Wiktorii Ulmów wraz z siedmiorgiem dzieci, jest obchodzony Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. 

– Ten dzień upamiętniania wg szacunków prawdopodobnie około miliona Polaków, którzy brali udział w pomocy Żydom bezwzględnie eksterminowanym przez niemieckich nazistów, którzy niewolili polski narów, na czele ze społecznością żydowską.

 

redakcja@rzeszow-news.pl

Reklama