Jeszcze jakiś czas temu rozciągały się tu pola uprawne, należące do Technikum Rolniczego w Miłocinie. Teraz na terenie Parku Naukowo-Technologicznego „Rzeszów-Dworzysko” działają okazałe fabryki i nowoczesne obiekty biurowe. Niektórzy żartują, że historia tego terenu przypomina nieco słowa znanej piosenki braci Golców o tym, że w miejscu ścierniska powstało San Francisco.
Gdy w 1998 roku w wyniku reformy samorządowej powstawał Powiat Rzeszowski, miejscowy samorząd przejął wraz ze szkołą rolniczą rozległe tereny rozciągające się na obszarze podrzeszowskiej wówczas Przybyszówki, Miłocina i Pogwizdowa. Z czasem te wsie weszły w skład poszerzającego się Rzeszowa.
– Od samego początku istnienia powiatu intencją władz samorządowych było pobudzenie gospodarcze i inwestycyjne tego obszaru. Tereny położone w tak atrakcyjnym miejscu, na obrzeżach stolicy regionu, blisko lotniska, wydawały się wymarzonym miejscem do takich działań – wspomina Starosta Rzeszowski Józef Jodłowski.
Niebagatelny wpływ miała też historia tego terenu. Wszak w tym regionie jeszcze przed II wojną światową rozpoczęto budowę Centralnego Okręgu Przemysłowego, w kolejnych dziesięcioleciach rozwijał się tu przemysł, a i dzisiaj nie brak innowacyjnych przedsięwzięć.
Pierwsze podejście do zagospodarowania tego terenu miało miejsce w 2002 roku – rozważano włączenie obszaru dzisiejszego „Dworzyska” do tworzącego się wówczas Podkarpackiego Parku Naukowo-Technologicznego AEROPOLIS. W maju 2003 roku zostało w tej sprawie podpisane nawet porozumienie z Rzeszowską Agencją Rozwoju Regionalnego – tereny należące do powiatu miały stać się strefą S2 AEROPOLIS. Ostatecznie, zamiast terenów powiatu, agencja włączyła do strefy grunty w Rogoźnicy.
Władze Powiatu Rzeszowskiego nie zamierzały jednak składać broni. Niezrażeni pierwszym niepowodzeniem samorządowcy uznali, że skoro nie udało się z wejściem do projektowanego parku technologicznego, to należy zrobić wszystko, by stworzyć własną strefę inwestycyjną.
W 2007 roku powiat złożył wniosek o wpisanie projektu przyszłego Parku Naukowo-Technologicznego „Rzeszów-Dworzysko”, tworzonego już od podstaw, na listę projektów kluczowych Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej (Oś priorytetowa I Nowoczesna Gospodarka, Działanie 1.3 Wspieranie Innowacji). Z nieocenioną pomocą pośpieszyła ówczesna minister rozwoju regionalnego, wkrótce posłanka ziemi rzeszowskiej do Sejmu RP Grażyna Gęsicka, która doceniając znaczenie przedstawionych przez powiat planów, wpisała to przedsięwzięcie na listę projektów kluczowych.
9 września 2012 roku została oficjalnie podpisana umowa na realizację inwestycji pomiędzy Powiatem Rzeszowskim a Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości. Wartość projektu opiewała na 78 milionów złotych, z czego 53,2 mln stanowiło dofinansowanie unijne, zaś 21,4 mln miało pochodzić z budżetu powiatowego.
Działania podjęte przez władze samorządowe były o tyle ciekawe i nietypowe, że dotychczas żaden powiat nie podjął się na taką skalę przygotowania od podstaw tak dużej inwestycji.
– Uznaliśmy, że aby pomysł wypalił ten teren musi być przygotowany bardzo solidnie, tak aby zainteresowany inwestor niemal natychmiast mógł rozpocząć budowę. My zadbaliśmy o uzbrojenie terenu, pomagamy przedsiębiorcom w przebrnięciu przez formalności. I myślę, że takie podejście do biznesu procentuje chociażby tym, że park od początku wzbudza duże zainteresowanie – mówi Waldemar Pijar, obecnie Sekretarz Powiatu Rzeszowskiego, od samego początku zaangażowany w tworzenie parku.
W marcu 2013 roku przekazano wyłonionemu wykonawcy plac budowy, zaś półtora roku później, 16 października 2014 roku, doszło do uroczystego oddania uzbrojonego terenu o powierzchni 55,46 hektara. Park Naukowo-Technologiczny „Rzeszów-Dworzysko” został oficjalnie uruchomiony.
W dniu 18 września 2015 roku zakończono uzbrajanie kolejnych 27,95 ha terenu. Park otrzymał wówczas imię osoby, która przyczyniła się do jego powstania – tragicznie zmarłej w katastrofie smoleńskiej – minister rozwoju regionalnego i poseł z okręgu rzeszowskiego Grażyny Gęsickiej. Bez niej – i jej przychylności – trudno byłoby sobie wyobrazić sfinalizowanie tak dużej inwestycji.
By chociaż trochę wyobrazić sobie, jak ogromnym wysiłkiem było przygotowanie tak rozległego terenu pod potrzeby przyszłych inwestorów, warto przytoczyć kilka liczb. Kompleksowo uzbrojonych zostało 83,42 hektarów terenów inwestycyjnych. Wybudowano drogi o łącznej długości 6070 metrów, liczne ścieżki rowerowe, chodniki, oświetlenie uliczne (165 lamp w technologii LED). Powstało 5 przepompowni ścieków sanitarnych, 14,59 kilometra sieci sanitarnych i wodociągowych, 11, 62 km sieci kanalizacji deszczowej, 7,61 km gazociągów oraz 2,6 km sieci ciepłowniczej. Zbudowany został zbiornik retencyjny, farma ogniw fotowoltaicznych o powierzchni 0,95 ha i mocy 0,58 MW, monitoring, a także kompleksowy, innowacyjny system odgromowy zabezpieczający wszystkie firmy przed wyładowaniami atmosferycznymi.
Podstawowym warunkiem stawianym przed potencjalnymi inwestorami pragnącymi znaleźć się na terenie Parku Naukowo-Technologicznego „Rzeszów-Dworzysko” była innowacyjność. Zainteresowanie przedsiębiorców od początku było bardzo duże. Jednym z atutów parku jest m.in. świetna lokalizacja na skrzyżowaniu głównych szlaków komunikacyjnych. W pobliżu znajduje się autostrada A-4, droga ekspresowa S19, magistrala kolejowa E30 Niemcy-Polska-Ukraina.
Wszystkie działki posiadają uregulowany status prawny, dla całego terenu obowiązuje Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego przewidujący tu działalność przemysłowo-usługową.
Nic więc dziwnego, że do Parku Naukowo-Technologicznego „Rzeszów-Dworzysko” ściąga biznesowa ekstraklasa. Wśród ponad trzydziestu dużych inwestorów znalazły się przedsiębiorstwa o uznanej renomie, szczycące się najnowocześniejszymi technologiami. Funkcjonują tu m.in. firmy z branży lotniczej, e-mobilności, automatyki przemysłowej, budowlanej, handlowej, odzieżowej, kosmetycznej, medycznej, metalowej. Są obecni znani na całym świecie producenci i dystrybutorzy.
Ogromne znaczenie ma fakt, że przedsiębiorcy pragnący tu zainwestować są od początku niemal „prowadzeni za rękę”. Pracownicy Starostwa Powiatowego w Rzeszowie wspierają ich na każdym kroku, pomagając w pokonywaniu wszelkich procedur urzędowych.
Efekty działań powiatowych władz samorządowych zostały docenione nie tylko przez inwestorów, ale również kapituły prestiżowych nagród.
W 2016 roku w konkursie organizowanym przez rzeszowski oddział Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji RP inwestycja pn. „Przygotowanie terenów inwestycyjnych pod budowę Parku Naukowo-Technologicznego Rzeszów-Dworzysko” otrzymała nagrodę II stopnia w kategorii „Obiekt w komunikacji Podkarpacia”. W tym samym roku „Dworzysko” zostało wyróżnione tytułem „Nasze Dobre Podkarpackie 2016” w plebiscycie organizowanym przez Gazetę Codzienną „Nowiny”.
W 2019 roku kapituła składająca się z przedstawicieli Kongregacji Przemysłowo-Handlowej, Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej, Klubu Nowoczesnego Biznesu oraz Instytutu Europejskiego Biznesu przyznała Powiatowi Rzeszowskiemu prestiżowy tytuł „Powiatu Przyjaznego Firmom 2019”. W uzasadnieniu podkreślono, że to nagroda za wspieranie nowoczesnego biznesu, dynamiczny rozwój parku oraz stworzenie licznych udogodnień dla przedsiębiorców. To tworzy bardzo dobry klimat dla firm zainteresowanych obecnością w parku i jest kolejnym bodźcem do rozwijania działalności.
A efekty takiego podejścia lokalnego samorządu do przedsiębiorczości widać już „gołym okiem”. Nie ma w zasadzie miesiąca, by powiat nie podpisywał umowy z kolejnym kontrahentem. Obecne tu firmy zainwestowały do tej pory niebagatelną kwotę ponad 544 milionów złotych. Przekłada się to na stały wzrost zatrudnienia i zamożność regionu.
Park Naukowo-Technologiczny „Rzeszów-Dworzysko”, od początku będący oczkiem w głowie samorządowców, uznawany za sztandarową inwestycję Powiatu Rzeszowskiego, faktycznie stał się gospodarczym sercem południowo-wschodniej Polski. Projekt niewątpliwie okazał się sukcesem, wzorem zaangażowania lokalnego samorządu w rozwój gospodarczy.
Starosta Rzeszowski Józef Jodłowski, nie ukrywa radości z tego, co udało się dokonać, podsumowuje: – Park wciąż się rozwija, wciąż dochodzą kolejne firmy, a co najważniejsze ciągle powstają nowe miejsca pracy. Myślę, że nasze działania śmiało można nazwać sukcesem, gdyż osiągnęliśmy zakładane cele – przyciągnęliśmy na nasz teren duże, innowacyjne firmy. Efekty tej pracy są widoczne. I co najważniejsze przekroczyliśmy zakładane plany. Do połowy 2021 roku chcieliśmy mieć 21 firm, już sięgnęliśmy liczby 32; miało być początkowo 600 miejsc pracy, a przekroczyliśmy trzykrotność tej liczby, zaś docelowo działające w parku firmy mają zatrudniać ponad 3 tysiące osób.