– Film przybliża widzom fragment galicyjskiej historii Rzeszowa, historię życia Edwarda Janusza oraz ukazuje kulisy pracy prekursora rzeszowskiej fotografii – mówią o „Rzeszowskich januszach” jego twórcy. Ten niezwykły dokument będzie można zobaczyć już 17 stycznia w Wojewódzkim Domu Kultury w Rzeszowie. W programie również wystawa inspirowana rzeszowskim fotografikiem.
Już 17 stycznia (wtorek) będzie można zobaczyć po raz pierwszy film „Rzeszowskie janusze” – fabularyzowana opowieść dokumentalną o galicyjskim Rzeszowie, który ocalał od zapomnienia, dzięki twórczości Edwarda Janusza – rzeszowskiego fotografa i miejskiego dokumentalisty z przełomu XIX i XX wieku.
Twórcy tego projektu bazowali na zbiorach wybranych fotografii Edwarda Janusza z lat 1886 – 1914 r., potocznie określanych „januszami”.
– Film przybliża widzom fragment galicyjskiej historii Rzeszowa, historię życia Edwarda Janusza oraz ukazuje kulisy pracy prekursora rzeszowskiej fotografii. Nie tylko przenosi widza w świat, którego już nie ma, ale też spogląda wielowątkowo na unikalne dziedzictwo miejskiej fotografii – wyjaśnia Jakub Pawłowski z Fundacji Rzeszowskiej.
Archiwalne zdjęcia zostały ożywione poprzez animację, która nadając im głębię pozwala niejako zanurzyć się w scenie, tak jakby czas się zatrzymał. Niektóre fotografie przenikają się ze współczesnymi kadrami ukazując widzom Rzeszów równocześnie w przeszłości i teraźniejszości. Obraz filmowy uzupełniają wątki fabularne oraz komentarze potomków Edwarda Janusza i ekspertów w dziedzinie historii i sztuki.
Twórcami filmu są: Jakub Pawłowski, Kuba Kowalski i Ilona Dusza-Kowalska. W rolę Edwarda Janusza wcielił się aktor Waldemar Czyszak z Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie. Muzykę skomponował Frank Freeman.
– Film ma na celu dostarczenie widzom chwili wzruszeń i zadumy nad przemijającym obrazem Rzeszowa oraz zainteresowanie współczesnych pokoleń dziejami miasta, poprzez inspirowanie ich do odkrywania własnych korzeni w lokalnej historii – twierdzi Pawłowski.
Zdjęcia do filmu kręcone były w kamienicy – siedzibie Estrady Rzeszowskiej przy ulicy Jagiellońskiej 24, gdzie mieszkał syn Edwarda Janusza, Fryderyk Janusz. Tam zrekonstruowano wnętrze salonowe, a także wnętrze zakładu fotograficznego w stylizacji, pierwszych lat XX w.
Premierze filmu „Rzeszowskie janusze” towarzyszyć będzie również wystawa „Inspirowana Januszami”, na której zobaczymy unikatowy zbiór fotografii Edwarda Janusza i jego potomków oraz prac współczesnych twórców zainspirowanych jego dziedzictwem.
Na wystawę będzie składał się przekrój prac fotograficznych wykonanych różnymi technikami, które zostały podzielone na trzy części: „Pięć pokoleń z fotografią” (prod. Elżbieta Kaliszewska), „Retrospekcja Rzeszowska” (prod. Fundacja Rzeszowska), „Wielki format w domu u Januszów” (prod. Estrada Rzeszowska).
Organizatorem wystawy jest Fundacja Rzeszowska, Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie i Estrada Rzeszowska. Wernisaż odbędzie się o godz. 18:00 Wojewódzkim Domu Kultury (ul. Okrzei 7), a pół godziny później rozpocznie się prezentacja filmu. Bezpłatne bilety można odbierać w portierni WDK. Liczba miejsc jest ograniczona.
Edward Janusz (1850-1914) założył zakład fotograficzny w 1886 r. przy ul. Sandomierskiej 18 (obecna ul. Grunwaldzka). Janusz fotografował mieszkańców Rzeszowa i okolicy, dokumentował życie społeczne, kulturalne i polityczne miasta. Skupiał się też na dokumentacji ulic, budynków i wydarzeń, jakie rozgrywały się wtedy w Rzeszowie.
Po śmierci Edwarda Janusza w 1914 r. zakład prowadzony był początkowo przez żonę Leopoldynę, a później do lat 70. XX wieku przez córki Helenę i Marię.
Po Januszu pozostało bogate archiwum, na które złożyła się praca trzech pokoleń, liczące około 36 tysięcy szklanych klisz, kilka tysięcy błon fotograficznych oraz ponad 2 tysiące fotografii różnych formatów.
Zdjęcia przedstawiają tysiące ówczesnych mieszkańców Rzeszowa i okolic oraz obrazy zmieniającego się na przestrzeni dziejów miasta. Zbiór ten jest jedyny w swoim rodzaju i jednym z największych w kraju. Obecnie zdjęcia są w posiadaniu Muzeum Okręgowego w Rzeszowie.
(jg)
Poniżej możecie zobaczyć zwiastun filmu.
redakcja@rzeszow-news.pl
Czytasz Rzeszów News? Twoje wsparcie pozwoli nam działać sprawniej.






![Pożar hali w zakładzie produkcyjnym na Podkarpaciu [ZDJĘCIA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/12/pozar-czudec1-218x150.jpg)

![„Oszukać przeznaczenie” – wersja podkarpacka. Potężne drzewo runęło na auto [WIDEO Z WNĘTRZA POJAZDU] drzewo spadło na samochód podkarpacie](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/11/03-oszukac-przeznaczenie-podkarpacie-widacz-e1764462195598-218x150.jpg)

![Prezydent Nawrocki: dzięki takim miejscom, jak hub logistyczny na Podkarpaciu, możliwa jest obrona Ukrainy [FILM & ZDJĘCIA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/12/001_Prezydent_Karol_Nawrocki_wizyta_port_Rzeszow_Jasionka_i_POLLOGHUB_20251202_MWB20055-218x150.webp)



![Wisłokostrada w Rzeszowie na finiszu. W styczniu trasa ma być gotowa [WIDEO]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/12/wislokostrada2-218x150.jpg)
![Nowy dziecięcy OIOM w Rzeszowie otwarty. To jedyne takie miejsce na Podkarpaciu [ZDJĘCIA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/12/otwarcie-oiom-rzeszow-218x150.jpg)
![Budowa nowej drogi ekspresowej na Podkarpaciu coraz bliżej. Trasa ułatwi dojazd do S19 [MAPA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/10/droga-ekspresowa-pogladowe-218x150.jpg)

![Dostawczak w Jeziorze Solińskim. Internauci snują teorie – nikt nie trafił [ZDJĘCIA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/11/polanczyk-dostawczy-w-wodzie-06-218x150.png)





![Stare rury na Podwisłoczu muszą zniknąć. Rzeszów modernizuje sieć ciepłowniczą [ZDJĘCIA]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/10/Projekt-bez-nazwy-3-2-218x150.jpg)










![Kończy się sezon turystyczny w Zamku w Łańcucie. Czeka tam wyjątkowa atrakcja [ZDJĘCIE]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/11/muzeum-zamek-lancut-storczyk-218x150.jpg)










![Wisłokostrada w Rzeszowie na finiszu. W styczniu trasa ma być gotowa [WIDEO]](https://rzeszow-news.pl/wp-content/uploads/2025/12/wislokostrada2-324x235.jpg)