– Zmiany są konieczne, aby odnaleźć się w świecie o coraz większej konkurencyjności, do jakiej zmusza nas nowe prawo – mówił we wtorek podczas inauguracji nowego roku akademickiego na Uniwersytecie Rzeszowskim rektor uczelni prof. Sylwester Czopek.
Nowy rok akademicki we wtorek rozpoczęła ponad 20-tysięczna społeczność akademicka Uniwersytetu Rzeszowskiego. W tej liczbie jest ponad 6,7 tys. studentów pierwszego roku I i II stopnia (o 151 więcej niż w ubiegłym roku), którzy z ponad 16 tysięcy chętnych dostali w rekrutacji szansę na naukę w murach UR.
Ogółem nowy rok akademicki 2019/2020 na UR rozpoczęło ponad 18 tys. studentów, w tym 14 159 na studiach stacjonarnych i 324 cudzoziemców (107 przyjętych na I rok) oraz ponad 2 tys. pracowników, w tym 1265 nauczycieli akademickich.
Kolegia zamiast wydziałów
Uniwersytet Rzeszowski po raz pierwszy rozpoczął rok akademicki po pełnym wdrożeniu Ustawy 2.0 Jarosława Gowina, ministra nauki i szkolnictwa wyższego. Tej, którą dwa lata temu prof. Sylwester Czopek krytykował, a rok później określił jako potrzebę „opuszczenia małej piaskownicy na rzecz budowania jednego, potężnego gmachu uniwersytetu o silnych fundamentach naukowych”.
Dla UR Ustawa 2.0 zakończyła się poważnymi zmianami strukturalnymi uczelni. Na mocy decyzji Senatu UR od 1 października zlikwidowano 12 wydziałów i powołano cztery kolegia: nauk humanistycznych, społecznych, przyrodniczych i medycznych. Zarządzają nimi prorektorzy: prof. Paweł Grata, prof. Grzegorz Ślusarz, prof. Józef Cebulski oraz prof. Artur Mazur, dziekan Wydziału Medycznego.
Powołano także piątego rektora, którym został prof. Wojciech Walat (dotychczasowy prorektor). On będzie czuwał nad pracą dydaktyczną czterech kolegialnych dziekanów: prof. Zenona Ożoga (humanistyka), prof. Sabina Grabowska (nauki społeczne), prof. Idalia Kasprzyk (nauki przyrodnicze) i prod. Edyta Banaś (nauki medyczne).
Rozwaga i konsekwencja
Ponadto, powstało także 21 instytutów jednodyscyplinowych. Ich dyrektorami będą dotychczasowi dyrektorzy instytutów funkcjonujących w starej formule. Od 1 października została także uruchomiona na nowych zasadach Szkoła Doktorska, w której do stopnia doktora aspirować będzie 25 osób.
– Zmiany są konieczne, aby odnaleźć się w świecie o coraz większej konkurencyjności, do jakiej zmusza nas nowe prawo – mówił podczas inauguracji prof. Czopek.
Rektor UR przypomniał także, że rozpoczynający się rok akademicki jest także rokiem wyborów nowych rektorów na uczelniach wyższych. Prof. Sylwester Czopek apelował, aby w związku z tym nie podejmować zbyt pochopnych decyzji.
– Potrzeba nam rozwagi, konsekwencji, wspólnotowego myślenia i zrozumienia, że Uniwersytet to my wszyscy. Reformując Uniwersytet i wkraczając w 19. rok jego działalności musimy pamiętać o tym, co oznacza dziś uniwersyteckość – mówił prof. Czopek.
Być niezależnym od władzy
Rektor przypomniał także cztery fundamentalne zasady, które są osią Wielkiej Karty Uniwersytetów Europejskich (Magna Charta Universitatum), podpisanej w 1988 roku w Bolonii. Najbardziej w pamięci utkwiła szczególnie jedna mówiąca o autonomii i działalności naukowej i dydaktycznej, która powinna być „moralnie i intelektualnie niezależna od władzy politycznej i ekonomicznej”.
Te słowa zadźwięczały w uszach szczególnie z dwóch powodów. Po pierwsze, słuchał ich były rektor UR, prof. Aleksander Bobko, senator PiS, którego w ub. r. zabrakło na inauguracji, a jego „romans” z polityką zakończył się brakiem poparcia PiS w tegorocznych wyborach parlamentarnych. A po drugie, można je odnieść do niedawnej próby szukania wsparcia u Jarosława Kaczyńskiego, prezesa PiS ws. budowy szpitala uniwersyteckiego.
Uczyć się samodzielnego myślenia
Rektor Czopek podczas wystąpienia zwrócił się także do studentów. – Bardzo się cieszę, że wasz wybór padł na UR. To bardzo mądra decyzja. Pamiętajcie, że studia nie są prostą kontynuacją edukacji szkolnej. Uniwersytetu nie można traktować wyłącznie jako miejsca zdobywania wiedzy, trzeba nauczyć się samodzielnego myślenia nie tylko w zakresie określonego kierunku studiów – mówił prof. Czopek.
Rektor UR zwrócił także uwagę, że absolwent uniwersytetu powinien się charakteryzować umiejętnością diagnozowania współczesnego świata. – Nie wypada mu nie rozumieć tak otoczenia przyrodniczego, jak i społecznego, a jako inteligent powinien czuć ducha humanizmu, przekładającego się na czynny, a może nawet twórczy, odbiór kultury i pielęgnowanie przeszłości – mówił rektor UR.
Goście inauguracji UR
Na sali podczas inauguracji było sporo polityków: posłowie Maciej Masłowski (Kukiz’15), Krystyna Skowrońska (PO), Zdzisław Gawlik (PO), Halina Szydełko (PiS) i lider rzeszowskiej listy PiS do Sejmu Krzysztof Sobolewski. Nie zabrakło władz województwa, na czele z wojewodą Ewą Leniart i marszałkiem Władysławem Ortylem. Rzeszów reprezentował wiceprezydent miasta Marek Ustrobiński.
Na inauguracji gości także rektorzy zagranicznych i podkarpackich uczelni oraz byli rektorzy UR – prof. Włodzimierz Bonusiak i prof. Stanisław Uliasz. Prof. Sylwester Czopek podziękował władzom Rzeszowa za dotychczasowe wsparcie w dążeniach do budowy szpitala uniwersyteckiego, a marszałka poprosił o pomoc w budowie nowej medycznej placówki w Świlczy.
joanna.goscinska@rzeszow-news.pl
