Fot. Bartek Warzecha

„Suma” – tak brzmi tegoroczny temat przewodni 10. Festiwalu Teatrów Ożywionej Formy „Maskarada” w Rzeszowie. Widzowie zobaczą 14 spektakli, w tym sztukę Pawła Passiniego „#chybanieja”. 

Mamy maj, a jak maj to znaczy, że w Rzeszowie pełna parą idą przygotowywania do jubileuszowej 10. edycji „Maskarady”, która w tym roku odbędzie się w dniach 19-23 maja. Tegoroczna odsłona tej teatralnej imprezy, organizowanej przez rzeszowski Teatr „Maska”, odbędzie się pod hasłem „Suma”.

– Chcemy nawiązać do posumowania 10 lat festiwalu, do tego, co dowiedzieliśmy się przez te lata o widowni festiwalu, do tego, w jakim kierunku poszedł teatr formy – wyjaśnia Monika Szela, dyrektor „Maski”. 

Program „Maskarady”, jak co roku, jest bardzo bogaty. Tym razem czeka na nas 14 spektakli, w tym 10 konkursowych, 7 spektakli-bajek, 4 dla dorosłych, 2 premiery Teatru Maska i spektakl plenerowy, który tym razem nie będzie prezentowany na Rynku.

 – Ze względu na to, że w równolegle z naszym festiwalem odbywa się inne wydarzenie [15. edycja Carpathia Festival – przyp. red.] na Rynku spektakl plenerowy „Osobliwe zdarzenie” będzie grany na placu przed Biurem Wystaw Artystycznych – wyjaśnia Monika Szela.

Dla „Maski” ważnym wydarzeniem będzie organizowana w tym roku pierwszy raz konferencja dyrektorów teatrów lalek. – Z punktu widzenia widza jest to może wydarzenie mniej ciekawe i spektakularne, ale dla naszego teatru, który działa w przestrzeni ogólnopolskiej, bardzo ważne – wszyscy dyrektorzy przyjadą na nasz festiwal – mówi Szela.

Na początek „Osobliwe zdarzenie”

Fot. Magda Tramer

Tegoroczna „Maskarada” rozpocznie się od niedzielnego (19 maja) pleneru. O godz. 15:00 na placu przed BWA przy ul. Sobieskiego zostanie zaprezentowany spektakl „Osobliwe zdarzenie” w reżyserii Matteo Spiazzi w wykonaniu Teatru Lalki Tęcza. To komedia sytuacyjna, pełna intryg, nieporozumień i zwrotów akcji. Historia miłości dwojga głównych bohaterów przebiega równolegle do miłości ich służących, jednocześnie jest utrudniona przez ich skłóconych ojców.

Jak każda klasyczna komedia, także i ta nieuchronnie zmierza do czego? Tego dowiemy się w trakcie spektaklu dla widzów już od 12 roku życia.

Sławne „#chybanieja” Pawła Passiniego

Fot. Marta Ankiersztejn

Na niedzielny wieczór o godz. 18:00 zaplanowano w Teatrze Maska rzeszowską premierą spektaklu #chybanieja w reżyserii Pawła Passiniego. O spektaklu i warszawskiej premierze pisaliśmy TUTAJ. Z kolei o próbach blokowania sztuki przez Tadeusza Ferenca, prezydenta Rzeszowa, m.in. TUTAJ, TUTAJ i TUTAJ.

„Kruk Krukowi” wilkiem?

Fot. Waldemar Łomża

W poniedziałek (20 maja) dzień na „Maskaradzie” zacznie się już o 9:00 w Młodzieżowym Domu Kultury (ul. Osmeckiego) spektaklem „Kruk Krukowi” (dla widzów od 10 lat) w reżyserii Przemysława Jaszczaka i wykonaniu aktorów Teatru Lalki i Aktora w Wałbrzychu.

Prezentowana historia opowiada o krukach, których harmonijne życie zostaje zburzone, gdy wkrada się w nie wrogość i nieufność. Wówczas okazuje się, że istnieją kruki lepszej i gorszej kategorii, a o ich losie może zadecydować nawet to, jakie noszą imiona.

Spektakl w metaforyczny sposób odwołuje się do różnych wydarzeń historycznych, poruszając przy tym temat dyskryminacji i fanatyzmu. Historia opowiedziana jest m.in. za pomocą teatru cieni oraz teatru ruchu – całości towarzyszą układy choreograficzne i piosenki, okraszone współczesną elektroniką.

„Smacznego, proszę wilka!”

Fot. Darek Dudziak

O 11:30 z kolei w „Masce” będzie można zobaczyć „Smacznego, proszę wilka!” w reżyserii Marty Guśniowskiej i wykonaniu artystów z Teatru Lalek Banialuka, który dedykowany jest widzom od 6. roku życia. „Smacznego…” opowiada o niespodziewanej przyjaźni Wilka i Zająca.

„Kubuś P.” i „Siostry”

Fot. Materiały prasowe

Z kolei o 16:00 na scenie „Kacperek” Teatru Maska czekać na widzów będzie „Kubuś P.” i „Siostry”, czyli etiudy studentów Akademii Teatralnej w Warszawie i Wydziału Sztuki Lalkarskiej w Białymstoku. „Kubuś P.” powstał jako egzamin w ramach przedmiotu technika pracy z aktorem – sceny lalkowe na kierunku reżyserii. Inspiracją do powstania etiudy były przygody Misia o Bardzo Małym Rozumku i jego przyjaciół, które zna chyba każdy.

Z kolei etiuda „Siostry” została zrealizowana przez studentki III roku kierunku aktorskiego w ramach zajęć teatr ożywionej formy. Bohaterka etiudy w swoich wspomnieniach wraca do chwili, kiedy, przypadkiem straciła kogoś naprawdę bliskiego. Nie mogąc zapanować nad wspomnieniami, przenosi się w obcy dla niej świat, aby odnaleźć siostrę i na zawsze rozliczyć się z przeszłością.

„Żyrafa”

Fot. Materiały prasowe

We wtorek (21 maja) „Maskarada” znów rozpocznie się o 9:00, tym razem spektaklem dla widzów od 6. roku życia. Na scenie „Kacperek” zostanie pokazana „Żyrafa” w reżyserii Evgenia Tsichlia w wykonaniu greckich aktorów z Hop Signor Puppet Theatre. Spektakl jest bez słów.

“Żyrafa”  to przedstawienie wykorzystujące lalki stolikowe, gdzie mały chłopiec marzy o kupnie samolociku, a starzec, który kocha niebo, marzy o  lataniu, a skarbonka w kształcie żyrafy, chciałaby zostać czymś więcej niż tylko składnicą monet.

Marzenia bohaterów przedstawienia przeplatają się w historii, w której życie pojawia się w każdym obiekcie, niosąc emocje i uczucia. Poprzez swoje relacje z żyrafą bohaterowie odkrywają swoją zdolność do kochania, przyjaźni, snucia marzeń…

„Zaginiony świat”

Fot. Materiały prasowe

Na godz. 16:00 zaplanowano z kolei premierę Teatru Maska „Zaginiony świat” w reżyserii Grzegorza Grecasa, którą zobaczymy na deskach Teatru im. W. Siemaszkowej. Ten familijny spektakl opowiada o dinozaurach, a konkretnie o ekspedycji badawczej, która ma potwierdzić odkrycie ekscentrycznego profesora o nazwisku Challenger. 

W wyprawie, którą organizuje Instytut Zoologii, nie ma miejsca dla dzieci. To nie podoba się Natalii Malone – córce jednego z uczestników wyprawy, która postanawia, że za nic w świecie nie przegapi możliwości spotkania oko w oko z dinozaurem.

Spektakl powstał na motywach powieści sir Arthura Conana Doyle’a. Twórcy przedstawienia, opowiadając o przygodach uczestników ekspedycji, pokazują, że warto być uczciwym, a przyjaciół można spotkać w najmniej spodziewanych miejscach.

„Little Shop of Horrors”

Fot. Materiały prasowe

Po spotkaniu z dinozaurami przyjdzie czas na spotkanie z jadowitymi roślinami, które o 18:00 w Teatrze Maska będzie można zobaczyć w spektaklu „Little Shop of Horrors” w reżyserii Michaela Vogela i wykonaniu  Białostockiego Teatru Lalek .

Cała historia zaczyna się niewinnie: skromny właściciel kwiaciarni, Seymour, przypadkiem staje się właścicielem niezwykłej rośliny. Życie Seymoura zmienia się nie do poznania – z dnia na dzień staje się sławny, znany, podziwiany, zdobywa wybrankę swego serca , ale czy za to wszystko nie przyjdzie mu słono zapłacić?

„Stories of walls”

Fot. Materiały prasowe

Trzeci dzień „Maskarady (22 maja, środa) rozpocznie się o 9:00 od słowackiego spektaklu „Stories of walls” w reżyserii Kataríny Aulitisová i wykonaniu zespołu Puppet Theatre. Sztuka dedykowana jest widzom od 11. roku życia zostanie zaprezentowana na deskach „Siemaszki”.

Każdy, kto nie włada językiem słowackim, nie musi się martwić, że nie zrozumie nic ze sztuki, ponieważ artyści planują podczas spektaklu grać w języku polskim.

„Stories…” to parabola ludzkiej samotności, uprzedzenia, powściągliwości oraz pragnienia, aby rządzić i przejąć kontrolę. Przedstawienie jest inspirowane antologią zebraną przez Michaela Reynoldsa, zawierającą ponadczasowe historie napisane przez pisarzy z różnych krajów. Opowieści te są interesującą mieszanką pokoleń, podejść i doświadczeń w spojrzeniu na temat murów. 

„Okhotsk-a paradise ofthe end”

Fot. Materiały prasowe

Po słowackich doznaniach przyjdzie czas na Japonię. Twórcy z Yamabiko-za Theatre of Sapporo zaprezentują widzom spektakl pt „Okhotsk-a paradise ofthe end” w „Masce”. Japoński spektakl bez słów opowiada o pewnej starożytnej cywilizacji, która istniała między V a X wiekiem naszej ery nad brzegiem Morza Ochockiego.

Lud zamieszkujący wówczas te tereny polował na morskie zwierzęta wytwarza wino w lasach i tworzył piękne rzeźby zwierząt. Ich cywilizacja była silna, lecz pewnego dnia zniknęli…

„Minutka”

Fot. Albert „Roca” Macia

O 19:00 w Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa będzie na miłośników czekała „Minutka”, przygotowana pod opieką reżyserską Ewy Piotrowskiej przez Teatr Baj. Na spektakl składają się trzy miniatury przedstawiające historie trójki bohaterów.

Głównym środkiem wyrazu są duże, naturalistyczne lalki teatralne stworzone przez aktorów zainspirowanych pracami Natachy Belovej. Sztuka powstała, bo jej autorzy boją się zestarzeć i być samotnymi.

„Kordian” XXI wieku 

Fot. Tomasz Zakrzewski

Na koniec trzeciego dnia „Maskarady” widzowie, ale ci nieco starsi, ponownie zostaną zaproszeni do „Siemaszki”. To właśnie tam o 21:00 będzie można zobaczyć „Kordiana” w reżyserii Jakuba Roszkowskiego i wykonaniu artystów ze Śląskiego Teatru Lalek i Aktora Ateneum.

Spektakl zmusza do spojrzenia na nowo na nasze narodowe mity, do poważniej refleksji nad tym, co się wokół nas dzieje, co nas otacza, w czym sami głęboko tkwimy.

„Książę i prawda”

Fot. Grzegorz Gajos

Ostatni dzień „Maskarady” (25 maja, czwartek) o 9:00 w „Masce” rozpocznie się „Książę i prawda” w reżyserii Bogusława Kierca z Opolskiego Teatru Lalki i Aktora. Na spektakl mogą przyjść widzowie od 9. roku życia.  

„Książę i prawda” to dzieło autorstwa Jean-Claude Carrière, cenionego francuskiego pisarza, dramaturga, autora znanych i nagradzanych w świecie scenariuszy filmowych.

„Książe…” to baśniowa i intelektualnie prowokująca sztuka o poszukiwaniu prawdy. Poszukiwanie nie jest bezinteresowne, bo nagrodą dla znalazcy prawdy, Księcia, ma być piękna córka wieśniaka – taki właśnie warunek, zakochanemu w niej do szaleństwa Księciu, postawił jej ojciec.

Książę, jak to w baśniach bywa, wybrał się na długie i pełne przygód poszukiwania prawdy – zakończone wieloznacznym sukcesem…

„Pomelo jest zakochany w żabie, deszczu i nie tylko”

Fot. Materiały prasowe

O 10:00 na scenie „Kacperek” będzie czekał „Pomelo”. Jest zakochany w żabie, deszczu i nie tylko” w reżyserii Ewy Marii Wolskiej w wykonaniu Teatru Frakatl. „Pomelo…” to spektakl-koncert dla małych dzieci (od 3 do 7 lat), inspirowany książką Ramony Bădescu i Benjamina Chauda.

To opowieść o mieszkającym w ogrodzie maleńkim słoniku, który odkrywa pory roku oraz to, że on sam ma wpływ na otaczający go świat. Ogród Pomela to pełna niespodzianek machina dźwiękowa: muzyka do spektaklu tworzona jest na żywo przez trójkę lalkarzy, grających na niezwykłych instrumentach.

„Pożegnanie jesieni”

Fot. Bartek Warzecha

O 18:00 z kolei na widzów dorosłych w „Siemaszce” będzie czekało „Pożegnanie jesieni” w reżyserii Marii Żynel w wykonaniu Teatru Malabar Hotel. „Pożegnanie..” to katastroficzna wizja społeczeństwa oddającego się w objęcia totalitaryzmu.

Bohaterowie rozpięci między dwoma jesieniami przez jeden krótki rok doświadczają kryzysu sztuki, filozofii i religii, który zmiata z powierzchni ziemi świat, jaki dotąd znali. Na tym tle oglądamy erotyczne przygody Atanazego Bazakbala, Heli Bertz i Jędrusia Łochojskiego, którzy próbują chwytać się każdej szansy na przetrwanie i poprawę losu.

Ile za bilet?

Bilety na spektakle w cenie od 13 zł (spektakle dla dzieci) do 20 zł (spektakle dla dorosłych) można kupić w kasie Teatru Maska i na jego stronie.

Wszystkie spektakle, poza „Osobliwe zdarzenie”, „#chybanieja”, „Kubuś P.” „Siostry” i „Zaginiony Świat”, w konkursie oceniać będzie jury: Bożena Sawicka z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego; Robert Drobniuch, dyrektor Teatru Lalki i Aktora „Kubuś” w Kielcach; prof. Katarzyna Proniewska-Mazurek, scenograf, rzeźbiarka i twórca figur animowanych, absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie oraz tajny juror.

Finalistów tegorocznej „Maskarady” poznamy w czwartek o 20:00 w Niezłej Sztuce (budynek BWA).

A co poza spektaklami?

Fot. Materiały prasowe. Na zdjęciu twórcy „Bajki o dorosłych”

Poza spektaklami na jubileuszowej „Maskaradzie” odbędą się dwa wernisaże: Nadia Brzustowska, Natalia Bury, Dawid Gudin, Patryk Brzezicki „Wernisaż Wystawy Studentów Wydziału Sztuki Uniwersytetu Rzeszowskiego” (19 maja, 17:30, foyer Teatru Maska) i Weronika Krupa „Karuzela z Madonnami” (20 maja, 18:00, Galeria R_Z), a także „Hulaj-frajda”, czyli działania kreatywno-podwórkowe dla dzieci (20 maja, 14:00, Teatr Maska).

Ważnym punktem tegorocznego festiwalu są także prowadzone przez zagranicznych gości warsztaty we wtorek (21 maja). Uczestnicy warsztatów prowadzonych przez artystów z zespołu Hop Signor Puppet Theatre (godz. 10:00) stworzą własną lalkę, którą spróbują „ożywić”.

Tematem warsztatów prowadzonych przez zespół Sapporo Children’s Theatre YAMABIKO-ZA (10:00 i 11:30) będzie Bunraku – japońska tradycyjna technika lalkowa. Zarówno pierwsze, jak i drugie warsztaty, będą doskonałą okazją do bliższego poznania biorących udział w Maskaradzie 2019 zespołów. Warsztaty odbędą się w Teatrze Maska.

„Bajki o dorosłych”

Wydarzeniem zwieńczającym tegoroczną „Maskaradę” jest koncert „Bajki o dorosłych” (23 maja, 20:00, Niezła Sztuka w BWA). Projekt „Bajki…” jest wynikiem spotkania trzech wyjątkowych osobowości. Tworzą go: Hubert Pyrgies, wokalista, beatboxer, kompozytor i autor tekstów, znany z zespołu Chonabibe; Stanisław Leszczynski, kompozytor, multiinstrumentalista, członek NeoKlez oraz Gooral oraz Antek Sojka, kompozytor, producent, wokalista.

Z połączenia tych trzech muzycznych światów powstał wyjątkowy pejzaż, w którym klasyka miesza się ze współczesnością, a szaleństwo ze spokojem. Przejmujące teksty i hipnotyzująca muzyka lawirująca między art popem, elektroniką a hip-hopem zabiorą w podróż do świata, który z bajkową beztroską ma jednak niewiele wspólnego.

Inspiracją dla tekstów są wszelkie „niełatwe” tematy, będące często przedmiotem nocnych dyskusji. Dotyczą rozterek, z którymi mierzy się pokolenie około-trzydziestolatków, jedną nogą tkwiące w młodzieńczej beztrosce, a drugą zamartwiające się przemijaniem i bagażem oczekiwań własnych lub otoczenia.

joanna.goscinska@rzeszow-news.pl