Brytyjski FINK, kolektywy muzyczne, Art Celebration, Electro East, występ Krzesimira Dębskiego, wystawy, performance, pokazy filmowe, bitwa taneczna, warsztaty… – rzeszowska odsłona Wschodu Kultury zbliża się wielkimi krokami. Przez cztery dni miasto będzie tętniło kulturą przez duże „K”.
W środę w ratuszu ogłoszono program Europejskiego Stadionu Kultury 2018, który miasto Rzeszów od ośmiu lat organizuje z Narodowym Centrum Kultury oraz Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W 2012 roku do projektu Wschód Kultury dołączył Lublin (Inne Brzmienia), a rok później Białystok (Inny Wymiar).
Idea Wschodu Kultury jest niezwykła. Ma integrować polskich artystów ze ściany wschodniej oraz krajów Partnerstwa Wschodniego: Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy.
Europejski Stadion Kultury w Rzeszowie to najważniejsze wydarzenie kulturalne w stolicy Podkarpacia, które swoim rozmachem i jakością bije na głowę wszystkie inne. Kultura wylewa się praktycznie z każdego zakątka miasta. Ubiegłoroczną edycję ESK odwiedziło ponad 100 tys. mieszkańców, a wśród nich byli nie tylko mieszkańcy regionu, ale też goście z zagranicy.
W tym roku Rzeszów kulturą będzie tętnił w dniach 21-24 czerwca. Przez cztery dni odbędzie się 40 wydarzeń, 25 projektów artystycznych, 4 spektakle, 15 koncertów, w których weźmie udział ok. 200 artystów z 14 państw.
Kolektywy muzyczne i FINK
Najważniejszą częścią ESK jest Koncert Główny z udziałem niesamowitych kolektywów muzycznych oraz zagranicznej gwiazdy wieczoru. W ub. roku koncert z udziałem The Kooks przyciągnął ok. 50 tysięcy widzów.
– To piękna impreza. Jej uczestnicy podziwiają najlepszych artystów z całego świata – podkreśla Tadeusz Ferenc, prezydent Rzeszowa. Miasto na organizację ESK wykłada 2 mln zł, drugie tyle dorzuca Ministerstwo Kultury.
– To impreza, która ma długie tradycje, a przede wszystkim łączy wszystko to, co najważniejsze na różnych poziomach – lokalnym, regionalnym, wojewódzkim, ogólnopolskim i międzynarodowym – podkreśla prof. Rafał Wiśniewski, dyrektor Narodowego Centrum Kultury.
Tegoroczny Koncert Główny odbędzie się w piątek 22 czerwca na Stadionie Miejskim. Jak już wcześniej pisaliśmy, gwiazdą będzie brytyjski wokalista FINK. Koncert rozpoczną Daria Zawiałow i David Chakhalyan z Armenii, który w 2016 roku w armeńskim X Factor powalił jury i publiczność na kolana interpretacją piosenki „Dziwny jest ten świat” Czesława Niemena.
W kolektywach wystąpią Golec uOrkiestra i Zdob si Zdub z Mołdawii, który łączy muzykę rockową, hip-hopową, folk bałkański oraz ethnic dance. Na scenie pojawi się również kolektyw Lao Chao i Trio Mandili z Gruzji. Piosenki Gruzinów śpiewane w wersji ludowej stały się hitem internetu. Trzeci kolektyw to znany rockowy zespół Happysad oraz indie rockowy Brunettes Shoot Blondes z Ukrainy. Ostatnim duetem będzie Organek i wspomniany FINK.
Wschodnie klimaty na bulwarach
Ale Koncert Główny to nie wszystko. Najciekawszym wydarzeniem pierwszego dnia ESK (21 czerwca) będzie koncert w klubie festiwalowym na rzeszowskich bulwarach trzech zespołów. Wystąpi białostocka grupa VSHOOD, grająca współczesną muzykę basową, wywodzącą się z amen breaks, drum and bass, hip-hop, dubstep, trap. VSHOOD jest znany ze wspólnego projektu z aktorką Karoliną Czarnecką – „Chwytaj ten stan”.
Na bulwarach wystąpią też dwa ukraińskie zespoły: Joryj Kłoc oraz Hardkiss. Joryj Kłoc tworzy czterech muzyków ze Lwowa, którzy eksperymentują z tradycyjnymi ukraińskimi pieśniami, wykorzystując do tego bęben huculski, lirę korbową, altówkę i gitarę.
Hardkiss z kolei to obecnie jeden z najpopularniejszych ukraińskich zespołów na scenie alternatywnego rocka i synth popu. Na czele grupy stoi charyzmatyczna wokalistka Julia Sanina. Hardkiss na ESK będzie gościł już po raz drugi. W 2106 roku wystąpił w duecie z Dawidem Kwiatkowskim.
Electro East
W trzeci dzień festiwalu (23 czerwca) w klubie festiwalowym odbędzie się z kolei Electro East – koncert ukraińskiej muzyki elektronicznej. Na scenie zagrają YUKO i Band [O]. YUKO to projekt stworzony przez wokalistkę Yulię Yurinoi i muzyka Stasa Koroliova. Wspólnie tworzą muzykę w stylu folktronika. W swojej twórczości wykorzystują autentyczne ukraińskie folkowe utwory swoich przodków.
Band [O] to młody ukraiński zespół grający nowoczesny elektro-pop w oparciu o miks elektroniki i żywych instrumentów. Na czele grupy stoi wokalistka Olya Chernyshova. Jazzowy background muzyków nadaje ich utworom bardzo oryginalne brzmienie.
Władimir Wysocki na Rynku
W trzeci dzień ESK koncerty będą odbywać się również na scenie rzeszowskiego Rynku. Tam najpierw zaprezentuje się Władimir Wysocki – jeden z najważniejszych rosyjskich twórców oraz artyści młodego pokolenia: Kacper Kuszewski, Natalia Sikora, Karolina Artymowicz, Arek Kłusowski, Buslav, Jan Traczyk, Marcel Sabat, który będą się mierzyć z twórczością Wysockiego.
Później na scenę wkroczy Red Rexen Temple, który planuje zaprezentować najnowsze utwory promujące nadchodzący album „The United Kingdom’s”. Co charakteryzuje ich występy? Wielowymiarowość oraz rozbudowana oprawa wizualna, czyli jednym słowem w sobotę na Rynku możemy spodziewać się niezłego show.
Bartosz Nalepa & PITZ feat. Mazzoll
Ci, którzy cenią sobie bardziej klimatyczne koncerty, powinni pojawić się w trzeci dzień także w Biurze Wystaw Artystycznych, bo tam ze swoim koncertem będzie czekał Bartosz Nalepa & PITZ feat. Mazzoll. Kim są ci artyści? Grupa PITZ tworzy wielowymiarową i trudną do sklasyfikowania mieszankę jazzu, yassu, elektroniki, ambientu, a przede wszystkim improwizacji.
Bartosz Nalepa to z kolei spec od świateł i obrazu, który w trakcie koncertu będzie czarował publiczność mappingiem. Z kolei Jerzy Mazzoll – polski klarnecista, wokalista i kompozytor yassowy w tym składzie w Rzeszowie pojawi się gościnnie.
Art Celebration z Eldo
W ostatni dzień ESK (24 czerwca) jako najciekawsze wydarzenie zapowiada się Art Celebration, który odbędzie się w Filharmonii Podkarpackiej. W pierwszej części wystąpi rzeszowski raper Eskaubei, który opowie o swoich ulubionych pisarzach i Eldo, jeden z legendarnych polskich raperów (Grammatik, Parias), który złoży hołd poezji. Akompaniować będzie im AC Band.
Na pierwszą część Art Celebration składać się będzie także koncert na dwa fortepiany „Polska muzyka w Hollywood”. Pierwszą część zakończy „Suita Beksińskiego” – improwizowany utwór inspirowany twórczością Zdzisława Beksińskiego w wykonaniu AC Band. W drugiej części koncertu wystąpi zespół Moniki Borzym, z towarzyszeniem kwartetu smyczkowego i dj-a, promując płytę „Jestem przestrzenią”.
W ostatni dzień ESK odbędzie się też na Rynku występ Krzesimira Dębskiego, który zaprezentuje widowisko muzyczno-taneczne z udziałem Kamila Radzimowskiego i zespołu. Prezentowana muzyka (bałkańska, żydowska, azerska) będzie bardzo taneczna i żywa, charakteryzowana jako ethno world. Koncert uzupełni występ tradycyjnych ormiańskich tancerek.
Z kolei w klubie festiwalowym na bulwarach poczujemy swojski klimat, ponieważ tam zagrają dwa rzeszowskie zespoły: Key Story, Jeszcze 8 Godzin. Obie grupy zaprezentują swój repertuar z pogranicza rocka, bluesa i muzyki folkowej.
Teatr, taniec, performance
Myślicie, że to już wszystko, co czeka na was podczas ESK 2018? Nic bardziej mylnego, ponieważ ideą festiwalu jest łączenie wielu sztuk, nie tylko muzycznych, które w całkiem dużej mierze będą odbywać się w klubie festiwalowym na bulwarach.
I tak w świat teatru wprowadzi nas 23 czerwca w Podziemnej Trasie Turystycznej monodram Conora McPhersona w wykonaniu Szymona Kuśmidra – „St. Nicholas”. Spektakl to niezwykła opowieść o pożądaniu, poszukiwaniu sensu i pojednaniu z samym sobą.
24 czerwca z kolei zaprezentuje się ze swoją „Shafą” teatr Kubra w Teatrze Maska. Spektakl „Shafa” to mistyczna podróż do samego serca nieznanej Ukrainy, z elementami muzyki na żywo łączy dawne ukraińskie pieśni i rytuały ludowe z nowoczesnym teatrem. „Shafa” zachwyca bogactwem obrazów, rytuałów, scen dramatycznych i muzycznych.
Na pograniczu tańca i teatru będą także „Ogrody przyjemności” w wykonaniu teatru O.de.la, które 23 czerwca zobaczymy przy fontannie na bulwarach. „Ogrody…” to kilka scen pokazujących ciało wolne, improwizujące, ale też ulegające konwenansom i formom.
Gdy już jesteśmy przy muzyce i przedostatnim dniu ESK koniecznie trzeba wspomnieć o „Słowiańskich wiankach od Kupałki”, czyli performance opartym na motywach słowiańskich, który zostanie zrealizowany w przestrzeni miejskiej. Rozpocznie się on na ul. 3 Maja, a następnie przejdzie aleją Lubomirskich, finał przy fontannie multimedialnej.
24 czerwca odbędzie się także na parkingu przy hali na Podpromiu piąta edycja zawodów tanecznych Battle of the East. Dzięki tanecznym zmaganiom każdy uczestnik tego wydarzenia czuje się jak członek jednej wielkiej rodziny. Dlaczego? Bo taniec sprawia, że znikają bariery językowe i wyznaniowe.
Plenerowe Kino Dokumentalne
Ciekawym punktem ESK 2018 będzie także Plenerowe Kino Dokumentalne w klubie festiwalowym na bulwarach. W tym miejscu w czwartek i piątek (21-22 czerwca) będziemy mogli zobaczyć: „Koudelka shooting Holy Land” w reżyserii Gilarda Barama, który opowiada historię znanego czeskiego fotografa, Josefa Koudelki, który w Izraelu i Palestynie na przestrzeni czterech lat tworzył swój projekt fotograficzny.
Będzie też „5 rozbitych kamer” w reżyserii Guya Davidiego i Emada Burnata. Głównym bohaterem tego filmu jest Emad, palestyński rolnik. Pięć kamer towarzyszy mu w obserwacji wszystkich twarzy konfliktu izraelsko-palestyńskiego i różnych obliczy walki jego wioski z izraelską opresją.
23 czerwca w klubie na bulwarach odbędzie się także pokaz filmów krótkometrażowych z festiwalu Euroshorts, a w Muzeum Dobranocek projekcja animacji z 6. edycji Ogólnopolskiego Festiwalu Polskiej Animacji O!PLA THE BEST OF O!PLA 2018.
Laureat The Grand Press Photo 2014
Ciekawym elementem ESK są także spotkania ze znanymi ludźmi. W ub. r. w Rzeszowie gościł Artur Andrus, w tym roku będzie to Marcin Zaborowski – fotograf związany National Geographic Polska, laureat The Grand Press Photo 2014. Fotograf, który zdobył uznanie na konkursach fotograficznych w Los Angeles, Moskwie i Londynie. Ze Zborowskim będzie się można spotkać 22 czerwca w klubie festiwalowym na bulwarach.
ESK to też impreza dla dzieci. 22 czerwca w klubie festiwalowym czekają na nie warsztaty plastyczne tworzenia bajkowych lalek, które poprowadzi ukraińska artystka Maria Snisarenko – malarka, ilustratorka, autorka niezwykłych projektów graficznych i fotografii.
Z kolei na bulwarach 23 i 24 czerwca na najmłodszych będzie czekała Smyk Arena, w której znajdziemy mobilny plac zabaw z ogromnych klocków piankowych, możliwość oglądnięcia filmów pod kątem 360 stopni.
joanna.goscinska@rzeszow-news.pl
