Kantor, Szajna, Grotowski, Nalepa i Stańko, a także mniej znani artyści – Czyż i Łącz oraz dwie kobiety: German i Siemaszkowa – to m.in. te postaci namalował Arkadiusz Andrejkow na studniach na rzeszowskich bulwarach. Zobaczcie efekt jego pracy!
1. CZTERNASTU WYBITNYCH
Studnie, które znajdują się na bulwarach nieopodal mostu Zamkowego spoglądają na nas od piątku 14 twarzami wybitnych postaci ze świata teatru, filmu, plastyki, muzyki i etnografii, które związane były z Rzeszowem lub Podkarpaciem.
Wśród, namalowanych postaci przez sanockiego artystę – Arkadiusza Andrejkowa, znajdziemy dwie kobiety – Wandę Siemaszkową i Annę German, a także takich znanych rzeszowian jak: Tadeusz Nalepa, Tomasz Stańko, czy Józef Szajna. Zaskoczeniem może być postać poety Juliana Przybosia, który uczył się w rzeszowskiej szkole, o czym nie każdy wie.
Ten wyjątkowy projekt, który uświadamia nam, jak wiele wybitnych jednostek było związanych z naszym miastem i regionem, Andrejkow po raz drugi realizował na zlecenie Miejskiego Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Rzeszowie.
Pierwszy raz na studniach wybitne postaci pojawiły się siedem lat temu podczas pierwszej edycji Europejskiego Stadionu Kultury. Malunki musiały zostać zamalowane w związku z remontem studni, dlatego trzeba było je namalować od nowa.
Postaci stworzone przez Andrejkowa mają niespełna 2 m wysokości. Na namalowanie 14 portretów sanocki artysta wykorzystał około 20 sprejów i 20 litrów farby fasadowej.
2. TOMASZ STAŃKO
Tomasz Stańko – wybitny jazzman, rzeszowianin, Honorowy Obywatel naszego miasta, autor hejnału stolicy Podkarpacia „Na cztery strony świata”. Miasto jesienią przyszłego roku planuje zorganizować festiwal poświęcony Stańce, gdzie młodzi jazzmani będą walczyć o złotą trąbkę.
3. TADEUSZ NALEPA
Tadeusz Nalepa – rzeszowianin, ojciec polskiego bluesa, założyciel kultowego zespołu Breakout, twórca m.in. takiego hitu, jak „Kiedy byłem małym chłopcem”. Nalepa przy ul. 3 Maja ma swój pomnik, przy którym co roku gitarzyści w ramach „Breakout Days” grają wspólnie jego hit.
4. ANNA GERMAN
Anna German – piosenkarka, związana z Rzeszowem, a konkretnie z Estradą Rzeszowską, w latach 1961-63. Jej najbardziej znany utwór to „Tańczące Eurydyki”, które po raz pierwszy wykonała w Rzeszowie.
5. WANDA SIEMASZKOWA
Wanda Siemaszkowa – aktorka, reżyserka, pedagog, jedna z pierwszych dyrektorów Teatru Ziemi Rzeszowskiej – pierwszy zawodowy teatr dramatyczny, który powstał powstał po wyzwoleniu Rzeszowszczyzny spod okupacji hitlerowskiej. Dziś jedyny państwowy dramatyczny teatr na Podkarpaciu, który znajduje się przy ul. Sokoła nosi jej imię.
6. ZDZISŁAW KOZIEŃ
Zdzisław Kozień – aktor, od 1953 roku związany z rzeszowską „Siemaszką”, gdzie stworzył wiele wybitnych kreacji aktorskich m.in. Cześnika w „Zemście” Majora w „Fantazym”, czy Czepca w “Weselu”. Jego ciało spoczywa na rzeszowskim cmentarzu na Wilkowyi. Dziś Kozienia można dalej „spotykać” w „Siemaszce”, ponieważ jego imię nosi Mała scena teatru, a holu stoi jego popiersie.
7. JÓZEF SZAJNA
Józef Szajna – rzeszowianin, scenograf, reżyser teatralny, autor scenariuszy, teoretyk teatru, malarz, grafik. W „Siemaszce” znajduje się jedyna na świecie stała ekspozycja z jego pracami – malarstwo, rysunek, kompozycje przestrzenne ze spektakli „Replika” i „Dante”, a na pl. Cichociemnych rzeźba „Przejście”. Szajna w okresie okupacji był więźniem obozów koncentracyjnych w Auschwitz i Buchenwaldzie.
8. JERZY GROTOWSKI
Jerzy Grotowski – rzeszowianin, reżyser teatralny, teoretyk teatru, pedagog oraz twórca metody aktorskiej. Jeden z największych reformatorów teatru XX wieku. Założyciel Teatru Laboratorium, a następnie Instytutu Badań Metody Aktorskiej. Od ośmiu lat w Rzeszowie odbywa się festiwal „Źródła Pamięci. Szajna-Grotowski-Kantor”.
9. TADEUSZ KANTOR
Tadeusz Kantor – związany z Podkarpacie wybitny reżyser, twórca happeningów, malarz, scenograf, pisarz, teoretyk sztuki, aktor we własnych przedstawieniach, wykładowca krakowskiej ASP. Znany na świecie jako wybitna i oryginalna osobowość teatru XX wieku, twórca własnej grupy teatralnej – Podziemny Teatr Niezależny.
10. FRED ZINNEMANN
Fred Zinnemann – rzeszowianin, co odkryto stosunkowo niedawno. Wybitny reżyser filmowy, twórca m.in. takich filmów jak: „W samo południe”, „Stąd do wieczności”, „Oto jest głowa zdrajcy. Czterokrotny zdobywca Oscara. W Rzeszowie mamy wielkoformatowy mural, a na wakacjach odbył się festiwal poświęcony jego pamięci, w którym wieli udział jego wnukowie.
11. MARIAN ŁĄCZ
Marian Łącz – rzeszowianin, aktor, który łączył karierę aktorską z piłkarską, jako zawodnik ŁKS Łódź, Polonia Warszawa. Grał także w reprezentacji Polski. Występował w Teatrze Wojska Polskiego w Łodzi i Teatrze Polskim w Warszawie (1949–1981). Był ojcem aktorki Laury Łącz.
12. FRANCISZEK STAROWIEYSKI
Franciszek Starowieyski – związany z Podkarpaciem grafik, malarz, rysownik, scenograf. Popularność zyskał w latach sześćdziesiątych XX wieku serią plakatów teatralnych i filmowych. Jego malarstwo cechowały fascynacja ciałem kobiecym o rubensowskich kształtach, zmysłowością oraz refleksja nad przemijaniem i śmiercią.
13. ZYGMUNT CZYŻ
Zygmunt Czyż – malarz, grafik, rysownik, witrażysta. Z jego pracami w Rzeszowie możemy spotkać się w katedrze. Czyż wykonał dla tego kościoła witraże i ołtarz. Jego autorstwa są także witraże i wyposażenie wnętrza w kaplicy Wyższego Seminarium Duchownego w Rzeszowie oraz cykl obrazów sakralnych w rzeszowskim kościele Świętego Krzyża. Wykonał również polichromię w rzeszowskim zamku.
14. JULIAN PRZYBOŚ
Julian Przyboś – wybitny poeta, eseista i tłumacz okresu dwudziestolecia międzywojennego. Przyboś uczył się od 1912 roku w rzeszowskim gimnazjum, dziś I LO im. St. Konarskiego (ul. 3 Maja), gdzie debiutował jako nieletni poeta w pisemku konspiracyjnym „Zaranie”.
15. FRANCISZEK KOTULA
Franciszek Kotula – urodzony w Głogowie Małopolskim. Etnograf, historyk, folklorysta i muzealnik, a także autor prac o kulturze Rzeszowiaków, Pogórzan z południowo-wschodniej Polski i Lasowiaków. Kotula był także współtwórcą Muzeum Ziemi Rzeszowskiej i Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. Obecnie jego imieniem nazywa się Muzeum Etnograficzne w Rzeszowie.
(jg)
redakcja@rzeszow-news.pl