Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego zapewnia, że dotacje przyznawano według kryteriów Ppolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego i zasad KPO, a wnioski oceniali niezależni eksperci. Samorząd zapowiada własny audyt wszystkich projektów – mimo trwającej od czerwca kontroli PARP. To odpowiedź na zarzuty o „jachty” i „samochody” w programie HoReCa.
Samorząd województwa podkarpackiego i RARR tłumaczą kulisy naboru, zmiany operatora i trwających kontroli, zapewniając o transparentności na każdym etapie, tj. oceny formalnej i merytorycznej, popisania umowy i kontroli wydatkowania środków. Padają też konkrety: ile umów podpisano, na jakie kwoty i czego dotyczyło głośne „łódkowe” dofinansowanie. Wszystko w nawiązaniu do ostatnich wątpliwości wokół dotacji HoReCa w ramach KPO.
Czteromiesięczny chaos przez zmianę operatora
Problemy z programem HoReCa na Podkarpaciu zaczęły się, gdy Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego zrezygnowała z roli głównego operatora. W lipcu 2023 r. PARP wybrała MARR jako operatora dla czterech województw, ale po roku agencja nie chciała kontynuować tego zadania.
PARP zgodziła się, że ktoś z partnerów uczestniczących podejmie się roli operatora. – Pozostali partnerzy uznali, że my jako instytucja mamy największe szanse spełnić wymagania PARP, dotyczące warunków organizacyjno-technicznych – tłumaczy Jolanta Wiśniowska, wiceprezes Zarządu Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego. Przez zmianę instytucji przestój w ocenie wniosków trwał cztery miesiące.
Rygorystyczne kryteria wyboru projektów
Każdy wniosek oceniają niezależni eksperci według identycznych zasad jak w całym kraju. Kluczowy wymóg to spadek obrotów o co najmniej 20 proc. w latach 2020-2021.
– Pierwsze, najważniejsze kryterium formalne – czy przedsiębiorca prowadził działalność gospodarczą w sektorze hotelarstwa, gastronomii, turystyki, kultury od 31 grudnia 2019 do 20 marca 2020 r.? Sprawdzaliśmy tylko, że te firmy, które faktycznie w czasie pandemii mogły ucierpieć, tylko takie firmy mogły przystąpić do projektu – wymienia Wiśniowska.
PARP początkowo wymagała 30 proc. spadku przychodów, ale złagodziła zasady, bo w pierwszym naborze wpłynęło tylko 1000 wniosków w całym kraju przy zakładanych prawie 2500 umowach. Próg spadku obrotów obniżono do 20 proc.
Środki KPO na Podkarpaciu trafiły do 111 projektów na łączną kwotę 50 mln zł. Wysokość dofinansowania wynosiła od 50 do 540 tysięcy złotych dla każdego przedsiębiorcy. W całym kraju program objął 3005 firm kwotą 1,24 mld zł, z czego wypłacono dotychczas 110 mln.
Pięć łódek to nie armada jachtów
Największe emocje wzbudziły informacje i zarzuty o finansowaniu łódek motorowych ze środków europejskich. Na liście jest pięć takich projektów.
– To są przedsiębiorcy prowadzący hotele i pensjonaty nad jeziorami, którzy dywersyfikują działalność o wynajem łódek dla turystów. To nie jachty za 400 tysięcy. To łódki dostępne dla turystów poprzez system rezerwacyjny – dodaje Jarosińska-Jedynak.
W jednym z projektów wnioskodawca nazywa to „jachtem dla 8-10 osób możliwym do czarterowania”, ale agencja precyzuje, że to zwykłe łódki motorowe.
W przestrzeni medialnej pojawiły się też informacje o dofinansowaniach do zakupu samochodów.
– Program tego nie obejmuje. Możliwe jest tylko pokrycie środków na amortyzację w ramach prowadzonej działalności gospodarczej – dodaje członkini zarządu województwa.
Kontrola PARP bez zarzutów, minister atakuje
Od 10 czerwca trwa w agencji kontrola Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Jarosińska-Jedynak ostro reaguje na wypowiedzi wiceministra Jana Szyszko.
– Krzywdzące dla nas są wypowiedzi pana ministra Jana Szyszko, który wskazuje, że najwięcej nieprawidłowości jest w Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego. Na chwilę obecną ani my jako Urząd Marszałkowski, ani Rzeszowska Agencja nie otrzymaliśmy żadnej niepokojącej informacji na temat nieprawidłowości, które mogą pojawić się w realizowanych projektach – mówi Jarosińska-Jedynak.
Nie część, a całość
Zgodnie z zasadami agencja kontroluje 30-40 proc. projektów. Teraz będzie wyglądało to inaczej, niż dotychczas.
– Przeprowadzimy kontrolę wszystkich projektów, które realizujemy w ramach Krajowego Planu Odbudowy – deklaruje Jarosińska-Jedynak. Kontrole będą prowadzone przed wypłatą ostatnich transz każdego projektu.
Nerwowość wśród przedsiębiorców i wykonawców
Po medialnych doniesieniach część firm pyta o bezpieczeństwo wypłat, a wykonawcy obawiają się realizacji zleceń. Agencja zapewnia, że projekty biegną zgodnie z harmonogramami i że dodatkowe kontrole mają rozwiać wszelkie wątpliwości.
Liczby i skala: ile umów, jakie kwoty
Na Podkarpaciu i w obsługiwanym obszarze RARR podpisano 111 umów na ok. 50 mln zł. Pojedyncze dofinansowania wynosiły od 50 do 540 tys. zł, przy maksymalnym koszcie 600 tys. zł i do 90 proc refundacji. Co najmniej 70 proc. wydatków musiało iść na inwestycje, a szkolenia i doradztwo mogły stanowić do 30 proc. W skali kraju podpisano 3005 umów na 1,24 mld zł, a wypłaty postępują wraz z rozliczeniami.
Co dalej
Kontrole trwają na bieżąco. Projekty mają się domknąć do końca roku, a zapisy umów pozwalają dokończyć weryfikacje i rozliczenia na początku 2026 r. Beneficjenci mają złożone zabezpieczenia, w tym weksle in blanco, obowiązujące do końca okresu trwałości.
(lp)
Czytaj więcej:
Pensje w Rzeszowie biją rekordy. Bezrobocie też idzie w górę
Czytasz Rzeszów News? Twoje wsparcie pozwoli nam działać sprawniej.
